Abstract:

Başkanlık sistemi, yasama kuvveti olan parlamento ile yürütme kuvveti olan başkanın halk tarafından seçildiği, sert kuvvetler ayrılığına dayanan bir hükümet sistemi biçimidir. Bu sistemde, halk tarafından seçilen başkan hem devletin hem de hükümetin başıdır. Yürütmenin iki başlı olması nedeniyle, Türkiye’de yaşanan siyasal istikrarsızlıklardan ve hükümet krizlerinden parlamenter sistem sorumlu tutulmuştur. Bundan dolayı, parlamenter sistem, öteden beri tartışılmış ve eleştirilmiştir. Bu doğrultuda 16 Nisan 2017 tarihinde, hükümet sistemini başkanlık olarak değiştirmeyi içeren on sekiz maddelik bir anayasa değişikliği halk oyuna sunulacaktır. Bu çalışmanın amacı, başkanlık sisteminin Türkiye’deki siyasal istikrar, demokratik katılım milli birlik ve beraberlik gibi sorunlara çözüm bulabilme yeterliliğini araştırmaktır. Bu çalışmadaki temel sav, Türkiye’deki siyasal ve sosyal krizlerin ve istikrarsızlıkların, hükümet sisteminden ziyade, sivil toplum kültürünün zayıflığı, siyasal bilinç eksikliği, eğitim seviyesindeki yetersizlik ve yargı bağımsızlığındaki zafiyetlerin sonucu olduğu ve bunlar değişmediği takdirde, hükümet sistemi ne olursa olsun siyasal ve sosyal istikrarın sağlanamayacağıdır. Bu sav, başkanlık sistemini uygulayan farklı ülkelerdeki siyasal ve sosyal durum karşılaştırmalı olarak incelenmek suretiyle analiz edilecektir. Ayrıca, on sekiz maddelik anayasa değişikliği ile başkana verilecek olan yetkiler, parlamentonun görev ve yetkilerinin neler olacağı göz önünde bulundurulacak ve mevcut sistemle karşılaştırılarak, başkanlık sisteminin Türkiye’de siyasal istikrarı sağlama yeterliliği analiz edilecektir.

Keywords: