Özet:

Fıkıh Usulcüleri eserlerinde, sadece İslam  hukukunun kaynaklarını incelemekle yetinmeyip dil konularını da ayrıntılı biçimde  ele alırlar. Hakikat-mecaz konusu da bu tartışmalar arasında önemli bir yere sahiptir. Serahsî, Usûlü‟s-Serahsî adıyla bilinen eserinde bu konuyu ele aldıktan sonra “Sözün hakikat anlamının terkedildiği durumlar” adında bir başlık açarak şu beş durumu sıralamıştır: “adetin delaleti”, “lafzın delaleti”, “sözdizimi delaleti”, “konuşanın niteliğinden çıkan delalet” ve “sözün konusundan çıkan” delalet”. İşbu makalede, “mecaz delilleri” adını da verebi-leceğimiz bu beş durumun Serahsî‟nin furu eseri olan el-Mebsût‟taki yansımaları üzerinde dur-duk ve bunlara iki durum daha eklenmesi yönünde bir teklifte bulunduk. Teklif ettiğimiz bu iki durum şunlardır: “Hakîkî anlamın imkansızlığı” ve “gerçek irade.”

Anahtar Kelimeler: