Atıf Sayısı
8
Görüntüleme
305
İndirme
62
Sesli Dinleme
1
IV. İvan döneminde siyasi birliğini tamamlayan Rus Çarlığı I. Petro döneminde yönünü Batı’ya çevirerek modernleşme hamlelerine başlamıştır. Petro reformları, Çariçe II. Katherine tarafından sürdürülmüş, Rus Çarlığı bölgesindeki dağınık Müslüman kavimleri kontrol altına almaya başlamıştır. Rus Çarlığı işgal ettiği topraklarda Müslüman nüfusa siyasi, ekonomik ve kültürel baskı uygulamıştır. Türkistan ve Kafkasya bölgesi başta olmak üzere Rusya’ya karşı direniş 19. Yüzyılın sonlarına kadar sürmüştür. Rusya Müslümanlarının yerel ve kavmi bağlılıkları aşamaması, milli bir bilincin oluşmaması birleşmelerine engel olmuştur. Ayrıca bölgedeki siyasi istikrarsızlık, kötü yönetim, yoksulluk, Rusya ve Çin arasında sıkışmış olmanın meydana getirdiği sorunlar bölgede Müslümanların direncini zayıflatmıştır. Rus işgallerine karşı geleneksel direniş biçimleri yetersiz kalmıştır. Rus yayılmacılığına karşı mücadele eden Tatarlar, Rusya ile Türkistan arasındaki ticarete aracılık ederek önemli kazançlar elde etmiştir. Gelişim gösteren Tatar burjuvazisi başta Kazan olmak üzere bölgede ekonomik hamleler yapmıştır. Türkistan’ın Rusya’nın eline geçmesi ile aracı konumu tehlikeye giren Tatarlar, Rus yayılmacılığına karşı çareler aramıştır. Şehabeddin Mercani, Abdülkayyum Nasıri gibi ilk dönem Tatar aydınlarının öncülük ettiği hareket İsmail Gaspıralı tarafından sistematik bir biçime sokulmuştur. İsmail Gaspıralı Rusya Müslümanlarının modernleşme çabalarını desteklemiş başta eğitim ve kültür olmak üzere reformların öncüsü olmuştur. Gaspıralı’nın amacı Rusya Müslümanlarını çağın koşullarına göre eğitmek, onlara milli bir bilinç kazandırmak ve Rus yayılmacılığına karşı güçlü bir Türk burjuvazisi yaratmaktır. Bunun için de bütün Türk dünyasının birleşmesini amaçlamıştır. Kültürel bir program olarak başlayan Türk birliği Osmanlı aydınlarının da desteği ile siyasi bir hedefe dönüşmüştür. Gaspıralı geliştirmiş olduğu fonetik metodu ile uzun süren okuma yazma öğrenme süresini 40 güne indirmiş, Türkistan’da Cedit okulları açmıştır. Gaspıralı’nın “dilde, fikirde ve işte birlik” sloganı Osmanlı ve Rusya Türkleri açısından ortak bir slogana dönüşmüştür.
and IV. The Russian Tsar, which completed its political unity during the Ivan period, began its modernization movements by turning its direction to the West during the Petro I period. The Petro Reforms, Charles II. Katherine continued, the dispersed Muslim peoples in the Russian Tsar region began to take control. The Russian Tsar has imposed political, economic and cultural pressure on the Muslim population in the territory it occupies. Resistance against Russia, mainly Turkey and the Caucasus region. It lasted until the end of the century. The fact that Muslims of Russia cannot exceed local and national liabilities has prevented them from unifying a national consciousness. Moreover, political instability in the region, poor governance, poverty, the problems caused by the interference between Russia and China have weakened the resistance of Muslims in the region. Traditional forms of resistance to the Russian occupations remained insufficient. The Tatar struggling against Russian spread has achieved significant gains by mediating the trade between Russia and Turkey. The development of the Tatar bourgeoisie has initially made economic movements in the region, including Kazan. The Tatar, who were in danger with the transition of Turkey into the hands of Russia, sought solutions against the Russian spread. The movement led by the first period of the Tatar lights, such as Shehabeddin Mercani, Abdülkayyum Nasıri, was systematically introduced by Ismail Gaspıralı. Ismael Gaspara has been the leader of reforms, including education and culture, which has supported the efforts of modernization of Muslims in Russia. The goal of Gaspari is to train Russian Muslims according to the conditions of the time, to give them a national awareness and to create a strong Turkish bourgeoisie against Russian spread. This is the goal of uniting the entire Turkish world. The Turkish union, which began as a cultural program, has become a political target with the support of the Ottoman lights. Gaspıralı has developed a phonetic method and reduced the learning time of reading and writing to 40 days, opening Cedit schools in Turkistan. The Gaspari’s slogan “in language, in agreement and here in unity” has become a common slogan for the Ottoman and Russian Turks.
Alan : Güzel Sanatlar; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley