Özet:

İtalya’da idari suç ve cezaların, idari ceza hukukunun kapsamına girdiği anlayışı benimsenmekte ve bu hukukun geniş anlamda ceza hukukunun bir dalını oluşturduğu kabul edilmektedir. Hâlbuki idari suç ve cezalar, cezai idare hukukunun kapsamı içerisine girmekte ve idare hukukunun bir dalını oluşturmaktadır. Bu yanlış anlayıştan hareket edilerek, İtalya’da 24 Kasım 1981 tarihli ve 689 sayılı Kanun çıkartılmıştır. İtalyan kanununun esin kaynağını, Almanya’da idari suç ve cezalar hakkında çıkartılan 1952 tarihli Düzene Aykırılıklar Hakkında Kanun oluşturmuştur. Alman ve İtalyan kanunları, idari suç ve cezanın doğasına ve niteliğine aykırı hükümler taşımaktadır. Bu bağlamda idari suç ve cezalar halka yönelik idari suç ve cezalar ile disiplin suç ve cezaları şeklinde iki büyük gruba ayrılırken, bu kanunlar, idari suç ve cezalardan yalnızca halka yönelik idari suç ve cezaları anlamıştır. Yine, idari cezayı yalnızca idari görevlilerin vermesi gerekirken, söz konusu kanunlar, yargıca idari ceza verme yetkisi sağlamıştır. Bununla birlikte, bu kanunlar, idari suç ve cezalarda katı veya sert kanunilik ilkesi aranacağını belirterek isabetli hükümlere yer vermişlerdir. Çünkü suç ve cezada kanunilik ilkesi, kişi hak ve özgürlüklerini korumak ve geliştirmek bakımından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmadan Türkiye açısından iki konuda ders çıkartılabilir. Bunlardan ilki, Türkiye’nin halka yönelik idari suç ve cezalar bakımından genel nitelikli kanunu olan 30.3.2005 tarih ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununda suç ve cezalarda kanunilik ilkesinin benimsenmesi gereğidir. İdari suç ve cezalarda kanunilik ilkesinin benimsenmesi, ceza hukukunun kapsamına giren suç ve cezalarda kanunilik ilkesinin benimsenmesinden daha fazla önem taşımaktadır. Zira yargının aksine idare ne bağımsız ne de tarafsızdır. İkinci olarak, Roma Hukuk Fakültesi eğitim-öğretim programında yer aldığı gibi idari ceza, idari tedbir ve idari icra gibi idari yaptırımlarla uğraşan “İdari Yaptırımlar” dersinin Türkiye’nin hukuk fakülteleri ve kamu yönetimi bölümlerine bağımsız bir ders olarak konulması gerekir.

Anahtar Kelimeler: