Özet:

Zaman kavramı genel olarak gök cisimlerinin düzenli hareketinden elde edildiği için çok eski çağlardan beri insanlar gökyüzü gözlemlerine önem vermişlerdir. Zamanı ölçerken ölçü aracı olarak Ay’ı ve Güneş’i kullanmışlardır. İnsanoğlunun taş üzerine kazılı Antium Takvimi ile başlayıp miladi takvime kadar gelen bir takvim süreci vardır. Her medeniyet ay veya güneş yılını esas alıp bir de kendine göre önemli saydığı bir tarihi başlangıç noktası kabul ederek takvim sistemlerini çeşitlendirmiştir. Türkler de her on iki yıla bir hayvanın adı verilerek oluşturulan on iki hayvanlı Türk takvimi ile başlayıp sonrasında sırasıyla hicri, Celâli, İlhanlı, Rumi, Takvim-i Garbi ve son olarak da miladi takvim sistemlerini kullanmışlardır. Bu yazıda Türklerin tarih boyunca kullandıkları takvim sistemlerinin özellikleri anlatıldıktan sonra Türkler tarafından kullanılan cep takvimleri, takvîm-i dâimîler, ruz-nameler, saatli maarif takvimleri, kurum ve kuruluşlara özgü özel takvimlerle belli konuları işleyen özel amaçlı takvimlerden söz edilecek,sonunda da Anadolu’da resmî takvim dışında kullanılan halk takviminin özellikleri anlatılacaktır.

Anahtar Kelimeler: