Abstract:

Okul çağındaki bireylerin bilişim teknolojileri kullanımı gerek öğretmenler gerekse veliler tarafından önemli bir problem olarak görülmektedir. Özellikle ergenlik öncesi dönemde bu problemin veliler tarafından nasıl algılandığının değerlendirilmesi araştırmanın çıkış noktasını oluşturmaktadır. Dolayısıyla bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrenci ebeveynlerinin çocuklarının bilişim teknolojileri kullanımlarına yönelik tutumlarını, davranışlarını, denetimlerini ve getirdikleri sınırlamaları ortaya koyacak bir ölçek geliştirmektir. Ölçek geliştirme sürecinde öncelikle literatür taraması yapılarak ve uzman görüşü alınarak ölçek formu oluşturulmuş, uygun örnekleme yöntemi ile belirlenen iki devlet okulunda 6. ve 7. Sınıflarda öğrenim gören 294 öğrenci ebeveynlerine yönelik pilot uygulama gerçekleştirilmiş ve elde edilen veriler analiz edilerek ölçek üzerinde düzeltmeler yapılmıştır. Yapılan bu analiz işlemleri sonucunda üç faktörlü ölçek yapısı oluşturulmuş (Eğitimde Kullanımı, Denetim ve Sınırlamalar, Olumsuz Etkileri), bu üç faktöre ilişkin toplam varyansın %52,07; her bir faktör için ölçeğin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısının sırasıyla 0,83, 0,80 ve 0,70 olduğu tespit edilmiştir. Daha sonra 354 öğrenci ebeveynine yönelik ikinci uygulama gerçekleştirilerek doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve yapısal eşitlik modelinde yer alan uyum indeksleri değerleri incelenerek maddelerin genel olarak kabul edilebilir ve iyi düzeyde uyum gösterdiği görülmüştür. Yapılan bu faktör analizi ve güvenirlik çalışmaları ardından Likert tipinde 18 maddeden oluşan ölçeğe son şekli verilmiştir. Bu ölçeğin ebeveynlerin çocuklarının teknoloji kullanımlarına yönelik tutum ve davranışlarının üç farklı boyutta ele alınarak kapsamlı bir şekilde irdelenmesini sağlayacak yeterlikte olduğu söylenebilir. 

Keywords: