Özet:

Sovyet Anayasası, Cumhuriyetlerde ve özerk bölgelerde (Karabağ, Moldovya, vb) ulusal örgütlenmelerin önünde bir engel olduğu gibi, ekonomik gelişmelerini de Merkezi Planlama tarafından belirliyordu. Glasnost ile uygulamaya konulan demokratikleşme rüzgarları Baltıklardan sonra Orta Asya Cumhuriyetlerini, bu bölgedeki tüm ulusal ve etnik grupları da etkilemiştir. Reformlar ulusal topluluklar üzerinde zorla bastırılan ve dayatılan yönetimlere karşı çıkmayı kolaylaştırdığı gibi, Cumhuriyetlerin ve ulusal grupların aralarında gizlenen düşmanlıkları da su yüzüne çıkarmış oldu. 1989'da Baltıklarda başlayan bağımsızlık hareketlerinden etkilenen Orta Asya Cumhuriyetlerinin egemenlik ve bağımsızlık talepleri, Sovyetler Birliği'nin tüm bölgelerinde fırtına gibi esmeye başlayınca "Birliğin" korunmasını da zorlaştırmıştır. 1989'da Berlin Duvarı'nın yıkılmasıyla birlikte, 1990-1991 yılında Baltık ülkelerinin Birlikten tamamen ayrıldıklarını ilan etmelerinin ardından, siyasal iktidarın zayıfladığı bu çalkantılı dönemde Cumhuriyetler de önce ulusal egemenliklerini, daha sonra da bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir

Anahtar Kelimeler: