Abstract:

Zamanla küçülen, zayıflayan ve parçalanan ailenin tek başına çocuğu koruyamadığı anlaşılmıştır. Sosyal devlet, çocuğun korunması konusunda kamunun rolünün daha iyi anlaşılmasını sağlamıştır. Ailesi yanında korunamayan çocuk için alternatif bakım türleri devreye sokulmalıdır. Alternatif bakım türleri arasında da önceliğin yine “aile yanında bakım” türlerinde olması gerekir. Koruyucu aile bakımını, çocuk koruma sistemi içinde önemli bir yer tutmaktadır. Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, Türkiye’de çocuk koruma sisteminin ve koruyucu aile uygulamalarınınönemli uluslararası yasal dayanaklarından biridir. Bu konudaki, ulusal düzenlemeler arasında ise Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, Türk Medeni Kanunu, 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu önemli bir yer tutmaktadır. Türkiye’de kapsamlı, bütünlüklü, tutarlı bir çocuk koruma politikasının var olduğunu söylemek zordur. Ek olarak bu alana ayrılan bütçe olanaklarının yetersizliği, uygulamalarda ve denetimlerde “iyi yönetişim” ilkelerine aykırılıklar temel sorunlar arasında sayılabilir. Türkiye’de koruyucu aile uygulamalarının geliştirilebilmesi için yeterli tanıtımı yapılmalı, ilgili yasal düzenlemelerin uygulama güçlükleri ve eksiklikleri belirlenmeli ve giderilmeli, profesyonel bir anlayışla ele alınmalı, ilgili meslek elemanları ek eğitimlerle güçlendirilmeli, koruyucu aileye yapılan ödemeler teşvik edici olmalı, aileler eğitilmeli ve denetlenmelidir. Son olarak Türkiye’de kendi öz ailesi yanında bakımı sağlanmadığı için bir akrabası yanında bakılıp korunan (geleneksel koruyucu aile); buna karşılık haklarında korunma kararı bulunmayan, kamunun herhangi bir şekilde ilgi alanında olmayan çok sayıda çocuk bulunmaktadır. Bu çocukların da bakımı ve korunması kamunun ilgi alanında olmalı, kayıt altına alınmalı, denetlenmeli ve aileye ve çocuğa, gereksinimi olan her türlü destek sağlanmalıdır. 

Keywords: