Özet:

İnsanların sadece insan oldukları düşüncesinden yola çıkılarak insan onurunun korunmasını sağlama ve insanların bazı haklarının bulunması hatta bazı haklarının da korunması gerekliliğine yönelik gelişen kolektif bilinç, yirminci yüzyılın en büyük başarılarından biri olan insan hakları kavramıdır. İnsan ihtiyaçlarının ürünü olan bu haklar, Birinci, İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Kuşak Haklar şeklinde tasnif edilerek tarihsel bir gelişim seyri göstermiştir. Öte yandan insan refahı odaklı bir yaklaşıma sahip olan sosyal hizmet ise teorik ve uygulamalı çalışmalarında insanların doğuştan elde ettiği haklarından maksimum düzeyde faydalanmalarını hedeflemektedir. Bu anlamda, insan hakları ve sosyal hizmet mesleğini birbirinden ayırmak mümkün değildir. O halde bu derlemenin insan hakları ve sosyal hizmet arasındaki ilişkiyi açıklama hedefi gütmesi ve ulusal sosyal hizmet literatüründe insan hakları kavramına yönelik yeni kavrayışlar sağlama kaygısı taşıması kayda değer ölçüde önemli bir amaç olarak açıklanabilir. Sosyal hizmet uzmanlarının, sosyal hizmet değerlerini gözeterek insan hakları kavramına mesleki uygulamalarında atıfta bulunmaları aynı zamanda sosyal haklarda eşitlik, sosyal adaletin sağlanması ve sosyal refah politikalarında savunuculuk rolleriyle sağlanır. İnsan hakları, sosyal adalet ve sosyal refah politikaları savunuculuğunun titiz bir şekilde ele alınması gerekir çünkü çoğu sosyal hizmet uzmanlarına göre meslek bu kavramlar üzerine inşa edilmiştir. Sosyal hizmet uzmanları, uygulama alanlarında hangi müracaatçı grubu ile karşılaşırsa karşılaşsın sunulacak bütün hizmetlerin ve yapılacak müdahalelerin insan hakları ile ilişkili olduğunu bilirler. Dolayısıyla insan hakları ve sosyal hizmet etkileşiminde ortak bir kader birliği söz konusudur.

Anahtar Kelimeler: