Özet:

Araştırmada, ilköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin temel ihtiyaçlarının (ait olma, güç, özgürlük, eğlence) karşılanma düzeyi ile zorbacı davranışları (zorbalık yapma ve zorbalığa maruz kalma) arasındaki ilişki incelenmiştir. Ayrıca temel ihtiyaçlarının karşılanma düzeyi ile cinsiyetin, zorbacı davranışlar üzerinde etkileşimsel etkiye sahip olup olmadığı incelenmiştir. Tarama modeliyle yapılan bu araştırma, Ankara merkezindeki yedi resmî okulun yedinci sınıflarında eğitim gören 219’u erkek ve 225’i kız olmak üzere toplam 444 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada öğrencilerin zorbacı davranışlarının düzeyini belirleyen “Okul Yaşamı Zorbalık Ölçeği” ve temel ihtiyaçlarının karşılanma düzeyini belirleyen “Temel İhtiyaçlar Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada verilerin analizi Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu, t testi ve ANOVA istatistiksel teknikleri ile gerçekleştirilmiştir. Ortalamalar arası farkın kaynağı için Scheffe testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda ait olma, güç ve genel temel ihtiyaçlar ile zorbalık yapma davranışları arasında negatif, özgürlük ve zorbalık yapma arasında pozitif anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. Zorbalık (yapma) üzerinde cinsiyet farkları anlamlı bulunmuştur. Cinsiyetin ve temel ihtiyaçlarının karşılanma düzeyinin zorbacı davranış üzerinde ortak etkisi anlamlı bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler: