Özet:

Bulancak (Giresun) yöresinden derlenen Dokuz Oğul Efsanesi, Türk ağaç kültü etrafında teşekkül etmiş bir anlatıdır. Halk edebiyatı merkezli ürünlerin birçoğunda karşımıza çıkan ağaç kültü, Türklerin İslamiyet öncesi dönemdeki Tanrı ve evren algılarını ortaya koyması açısından önem arz etmektedir. Bulancak (Giresun) yöresinden derlenen Dokuz Oğul Efsanesinde, çocuğu olmayan bir adam, efsanenin merkezinde yer alan ağacın altında Allah'a uzun yıllar dua eder. Allah dualarını kabul eder ve bu tarihten sonra dokuz oğlu olur. Bir gün odun taşıyan yaşlı bir adam, çocukların babasından dokuz oğuldan birinin kendisine yardım etmesi için izin ister. Baba çocuklarına kıyamaz ve yaşlı adamın talebini geri çevirir. Bu hadiseden sonra çocukların dokuzu da ölür. Baba, çocuklarını daha önce altında dua ettiği ağacın altına defneder. Bu tarihten sonra ağacın olduğu yer insanların dua ettiği, dualarının kabul olduğu, adak adadığı, Hıdrellez kutlamaları düzenlediği bir kült mekân özelliği kazanır. Verileri alan araştırması ve yazılı kaynaklardan yararlanma yöntemleriyle tespit edilen bu çalışmada, Dokuz Oğul Efsanesinin ağaç kültü merkezli bir şekilde ortaya çıktığı ve kültürün devamlılığı açısından önemli toplumsal işlevleri yerine getirdiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: