Abstract:

Türkiye’de eğlence kaynaklarından biri olan televizyon programları ev halkıyla birlikte izlendiğinden çocuklar için program sınırlaması yapmak zorlaşmakta, izleyicilere sunulan programlar çoğu zaman yanlış mesajlar içerebilmekte ve bu da çocukları olumsuz etkileyebilmektedir. Örneğin, çocuklar televizyon izlerken gördükleri ürünlerin yararları sadece reklamlarda değil, aynı zamanda diğer programlarda da doğrudan ya da dolaylı olarak anlatılmakta, çocuklar da gerçekten ihtiyaçları olup olmadığını düşünmeden bu ürünleri talep etmektedirler. Ayrıca bazı aileler tarafından çocuklarının televizyon izleme süreleri sınırlandırılmamaktadır. Bu tutum, çocukların ekran karşısında gereğinden fazla kalmalarına ve pasif izleyiciler haline gelmelerine neden olmaktadır. Bu nedenle bu araştırmada Konya ilinin Selçuklu, Karatay ve Meram Merkez İlçelerinde eğitim veren altı adet ilköğretim okulundan küme örneklem yöntemi ile 9-14 yaşları arasındaki 1051 öğrenci seçilmiştir. Bu öğrencilerin televizyon izleme süreleri, izledikleri propramların türleri ve ailelerinin televizyon izlemelerini sınırlama nedenleri farklı değişkenlere göre incelenmiştir. Çalışmada, yaşça büyük öğrencilerin yaşça küçüklere göre, annelerinin ve babalarının eğitim düzeyi düşük olan öğrencilerin eğitim düzeyi yüksek olanlara göre daha uzun süre televizyon izledikleri saptanmıştır. Düşük ve orta sosyoekonomik düzeye sahip ailelerden gelen çocukların televizyon izlemeleri, sosyoekonomik düzeyi yüksek ailelerden gelen çocuklara göre ebeveynleri tarafından daha fazla sınırlandırılmaktadır. Annelerin eğitim düzeyi yükseldikçe çocuklarının çizgi film türü ya da haber belgesel türü programları daha çok izledikleri, annelerin eğitim düzeyi azaldıkça çocuklarının dizi ve filmleri izleme oranlarının arttığı bulunmuştur

Keywords: