Abstract:

Mükellefin ödevlerinden bir tanesi olan bilgi verme ödevi ve bir mükellef hakkı olan vergi mahremiyeti ilkesi Türk vergi hukukunun iki önemli kurumudur. Vergi kanunlarının çatısı olan 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu beş kitaptan oluşmaktadır. Bu kitaplardan ikinci tamamen mükellef ödevlerini düzenlemektedir. Mükellefin vergiyi ödemek gibi maddi ödevinin yanında bilgi vermek, beyanname vermek, defter tutmak, muhafaza etmek ve ibraz etmek gibi birçok şekli ödevi bulunmaktadır. Türk vergi sisteminde hakim olan tarh usulü, beyana dayana tarhiyattır. Mükellef vergiye ilişkin bilgileri idareye bildirerek vergileme işlemleri başlamaktadır.  Mükellef sürekli olarak veya idare tarafından talep edilmesi halinde gerekli bilgileri vermek zorundadır. İdare de bu bilgilerin doğruluğu denetleyerek vergi kaybının olup olmadığını kontrol etmektedir. Vergi Usul Kanunu’na göre bilgi vermek zorunda olanlar; kamu idare ve müesseseleri, mükellef veya vergi sorumluları ve mükellef veya vergi sorumluları ile muamelede bulunan gerçek ve tüzel kişilerdir. Bilgi istemeye yetkili olanlar ise; Maliye Bakanlığı görevlileri ve vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlardır. Vergi mahremiyeti ilkesi ise Türk vergi mevzuatına 1964 yılında girmiş, mükellef ile ilgili edinilen bilgilerin gizli kalmasını sağlayan ve bunun ihlal edilmesi sonucunda adli ve idari cezaların verildiği bir müessesedir. 

Keywords: