Özet:

Satın alma, işletmelerin büyümeyi sağlamak, yeni ürün pazarlarına girmede rekabet avantajı kazanmak, pazar ve ürün geliştirmek, riski azaltmak gibi çeşitli stratejik hedeflere ulaşabilmek için kullandıkları bir dışsal büyüme yoludur. Tüm dünyada işletmelerin son zamanlarda yaygın olarak gerçekleştirdikleri satın almaların satın alınan ve satın alan şirket performanslarını nasıl etkilediği herkesin ilgisini çeken bir inceleme ve analiz konusu olmuştur. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye ’de de fınans sektörü başta olmak üzere çeşitli sektörlerde satın almalar gerçekleştirilmektedir. Bu çalışmada, Türkiye ’de 2005 ve 2006 yıllarında satın alınan bankaların performanslarının ne yönde etkilendiğinin tespiti amaçlanmıştır. Ayrıca, bu araştırmada satın alınan bankaların yanında satın alınmayan bankaların performansları da gözlemlenerek satın alınan ve satın alınmayan bankaların performans değişim farklarının belirlenmesi sağlanacaktır. Çalışmada, parametrik olmayan bir yaklaşım olan veri zarflama analizi kullanılmıştır. 2002-2008 döneminde sürekli faaliyet gösteren satın alınan ve satın alınmayan tüm bankalar, yatırım ve kalkınma, katılım bankaları hariç, analiz kapsamına alınmıştır. Araştırma modelinde girdi olarak, personel sayısı, faiz giderleri, faiz dışı giderler ve toplam mevduat, çıktı olarak ise toplam krediler, faiz gelirleri ve faiz dışı gelirler kullanılmıştır. Analiz sonucunda, satın alınan bankalarda belirgin bir etkinlik artışı tespit edilememiştir. Satın alınan on adet bankanın yedisinin etkinlik değişim yüzdesinin negatif olduğu saptanmıştır. Satın alınan ve satın alınmayan bankaların etkinlik değerleri incelendiğinde satın alma öncesi, süreci ve sonrasında satın alınmayan bankaların etkinlik ortalamalarının satın alınan bankalara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Son olarak, satın alınan bankalarda ölçek etkinsizliğinin söz konusu olduğu, bu durumun da toplam etkinlik değerlerini olumsuz etkilediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: