Abstract:

Küresel ısınmanın yarattığı iklim değişimi, hava kirliliği, ses kirliliği(gürültü), ozon tabakasına zarar veren gazların salınımı, çevreye zararlı çeşitli atıklar, kimyasal maddeler, ulaşım ve enerji kaynaklı emisyonlarla mücadele edilmesi gereğinin günden güne artması gibi unsurlar çevre vergilerinin düzenleyici etkilerine duyulan ihtiyacı şiddetlendirmiştir. Bu doğrultuda günümüzde gerek gelişmiş gerek gelişmekte olan ülkelerde yeni çevre vergileri getirilmesi eğiliminin sürdüğü görülmektedir.1970’lerin başında, gelişmiş ekonomiler kirleten öder ilkesini benimsemişlerdir. 1991’de Avrupa Komisyonunda karbon vergisi kabul edilmiştir. 1997 yılında imzalanıp, 2005 yılında yürürlüğe giren Kyoto protokolü sayesinde dünyada çevre vergileri uygulamaları yaygınlaşmıştır. Günümüzde OECD ülkelerinde çevre ile ilgili 375 civarında vergi türü ve 250 tür de harç ve ceza türü bulunduğu ileri sürülmektedir. Ülkemizde ise çevre vergileri olarak sadece çevre ve temizlik vergisi ile çeşitli enerji ürünleri üzerinden alınan özel tüketim vergisi bulunmaktadır.Çalışmada çevre vergilerinin kavramsal açıklamasına, çevre vergilerinin türleri ile teorik bağlamda çevre vergilerine, çevre vergilerinin gelişimi ve yabancı ülkelerdeki ve Türkiye ’deki çevre vergileri uygulamaları ile bu uygulamaların birbiri ile karşılaştırılmasına değinilmektedir.

Keywords: