Özet:

Tiyatro mimarisi, sahneleme olgusunun değişimi ile birlikte başlangıcından bugüne çok çeşitli gelişim evrelerinden geçmiştir. Bu gelişim ve değişim, modern çağın sunduğu olanaklara değin oyun metninin önderliğinde devam etmiştir. Tiyatro mimarisinin, sahnede dekor elemanları kullanılmadan önce oyunun atmosferini yaratan tek mekan oluşu, yapının biçiminin oyun metninden etkilenmesindeki önemli bir etkendir. Atmosfer yaratmak ve mekan değişimi sağlamak amaçlı dekor çözümlerinin gelişimi ve modernizmin sunduğu yapı çözüm imkanları, sahneleme olgusuna bakışı değiştirmeye başlamış, sahne öğeleri çeşitlendikçe görsel bir uyum sağlayacak yönetmen devreye girmiştir. Bireyin, oyuna seyirci kalmasını istemeyen yönetmenlerin, seyirciyle oyuncuyu yakınlaştırma arayışları ise tiyatro binasının sınırlarını ve formunu zorlamaya başlamıştır. Bu arayışlar mekan ile ilişkiye geçen oyuncuyu da etkilemiştir. Bu açıdan değerlendirildiğinde tiyatro mimarisi, yönetmene farklı oyuncu-seyirci ilişkilerini kurgulamasında yeni fırsatlar tanırken, oyuncunun da mekan içerisindeki devinimine ve oyunculuk deneyimine etki etmektedir. Bu sorunsal üzerinden hareket eden çalışma; “yönetmene ve oyuncuya farklı yaratım arayışlarında hizmet edebilecek tiyatro yapısı nasıl olmalıdır?” sorusuna cevap aramaktadır.

Anahtar Kelimeler: