Özet:

Bu çalışmanın amacı, (Dünya Sağlık Örgütü) WHO tarafından belirlenen temel sağlık harcaması göstergeleri çerçevesinde, Türkiye ve diğer AB üyesi-aday ülke konumundaki ülkelerin grafiksel düzlemde gösteriminin sağlanarak alt gruplara ayrılması, aralarında var olabilecek benzerlik ve farklılıkların ortaya konulması ve ülkemizin genel eğilime göre konumunun tespitinin yapılmasıdır. Dünya Sağlık Örgütü’nün açıklamış olduğu raporlardan ve istatistiklerden elde edilen veriler 28 ülke için toplanmış ve ilgili veriler Çok Boyutlu Ölçekleme (Multidimensional Scaling- MDS ) yöntemi ile analiz edilmiştir. MDS analizi sonucunda ülkelerin amaca uygun şekilde iki grup altında toplandıkları görülmüştür. Yapılan analiz sonucunda birinci boyutta Avusturya, Danimarka, Fransa, Almanya, Lüksemburg ve Hollanda analiz kapsamına alınan sağlık harcaması göstergeleri bakımından benzer ülkelerdir ve bir alt grup olarak düşünülebilirler. Ayrıca birinci boyutta Türkiye, Bulgaristan, Estonya, Letonya, Polonya, Romanya ve Makedonya’nın benzer ülke olarak algılandıkları tespit edilmiştir. Sağlık harcamaları açısından Türkiye’ninbenzer olduğu ülkelerin Polonya ve Romanya olduğu görülmüştür. Yirmi sekiz Avrupa ülkesi arasında sağlık harcaması göstergeleri bakımından Hollanda ve Kıbrıs birbirinebenzemez ülkelerdir. Farklılık matrisine göre Türkiye’nin sağlık harcamaları açısındanfarklı olduğu ülkelerin ise Avusturya, Belçika, Kıbrıs, Danimarka, Fransa, Almanya, İrlanda, İsveç olduğu tespit edilmiştir. Kişi başına toplam sağlık harcaması düzeyi, ulusal sağlık harcamasının Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH)’daki payı, kişi başına toplam kamu sağlık harcaması düzeyi ve genel kamu harcamaları içinde kamu sağlık harcamalarının payı gibi göstergelerde Türkiye’nin gelişmiş Avrupa ülkelerinden geride olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: