Özet:

Ouml;ZET Nadir Şahrsquo;ın ouml;lduuml;ruuml;lmesinden sonra Azerbaycanrsquo;da ortaya ccedil;ıkan Hanlıklar Douml;nemirsquo;nde, hanlıklar kendi aralarında siyasicirc; birlik oluşturamadığından birer birer Rusyarsquo;ya teslim olmuşlardır. İran, bouml;lgedeki hacirc;kimiyetini kaybetmemek iccedil;in Rusya ile yaptığı savaşlarda yenilince, ouml;nce Guuml;listan Antlaşması (1813), ardından da Tuuml;rkmenccedil;ay Antlaşmasını (1828) imzalamıştır. İran, Tuuml;rkmenccedil;ay Antlaşmasıyla Revan ve Nahccedil;ıvanrsquo;ın da Rusyarsquo;nın hacirc;kimiyetine girmesini kabul etmiş ve bu fiili durum Osmanlı Devletirsquo;ne de Edirne Antlaşmasıyla (1829) onaylatılmıştır. Tuuml;rkmenccedil;ay Antlaşması sonuccedil;ları itibariyle buguuml;n de guuml;ncelliğini korumaktadır. Yapılan bu antlaşmayla, Azerbaycan Tuuml;rkleri ikiye bouml;luuml;nmuuml;ş olup, bu problem halen devam etmektedir. Bir diğer ouml;nemli sorun da, Rusyarsquo;nın, antlaşmaya koydurduğu 15. maddeye dayanarak, Revan başta olmak uuml;zere bouml;lgeye, İranrsquo;da, Osmanlı Devletirsquo;nde ve kendi topraklarında yaşayan Ermenileri gouml;ccedil; ettirmesidir. Antlaşma ouml;ncesinde bouml;lgede ccedil;oğunlukta bulunan Tuuml;rkler planlı olarak yapılan bu gouml;ccedil;ler neticesinde nuuml;fus olarak azınlığa duuml;şmuuml;ş ve bouml;ylece Ermenistan Devletirsquo;nin temelleri atılmıştır. Anahtar Kelimeler: Tuuml;rkmenccedil;ay Antlaşması, Rusya, İran, Azerbaycan, Ermenistan nbsp; ABSTRACT In the Khanates period which was started after the killing of Nadir Shah in Azarbaijan, the Khanates could not become united and were occupied by Russia one by one. After defeating by Russia, Iran had to sign Gulistan (1813) and Turkmenchay treaties (1828). Iran accepted the occupation of Russia in Erivan and Nahcivan. De facto situation had to accept by Ottoman State via Edirne Treaty (1829). Turkmenchay Treaty is still valid with its results. As a result of the treaty Azarbaijan Turks were divided into two and the problem is still onwards. Another problem is, manipulating the article 15 of the treaty, Russia's deportation of Armenians which were living in Russia, Ottoman territories and Iran to the Azarbaijan especially to Erivan. Turks who were in majority before, became minority in their lands due to very well planned migrations and the foundations of Armenia were layed. Keywords: Turkmenchay Treaty, Russia, Iran, Azarbaijan, Armenia

Anahtar Kelimeler: