Özet:

Ouml;Z Ahmet Mithat Efendirsquo;nin yirmi beş kitaptan oluşan Letaif-i Rivacirc;yacirc;t (1871-1894) serisinin uuml;ccedil;uuml;ncuuml; hikacirc;yesi Felsefe-i Zenacirc;n başta olmak uuml;zere iki Meşrutiyet douml;nemi arasındaki suuml;reccedil;te yazılmış pek ccedil;ok roman ve hikacirc;ye Osmanlı aile yapısını ve evlilik kurumunu problematik bir mahiyette konu edinir. Tarihicirc; roman kapsamında ele alınabilecek bu eserler arasında A. Mithatrsquo;ın Jouml;n Tuuml;rk (1910) adlı romanı, II. Meşrutiyet ouml;ncesi douml;nemde geleneksel Osmanlı aile yapısına ve ciddi bir değişim suuml;recine giren evlilik kurumuna ışık tutması bakımından oldukccedil;a muuml;him bir tarihicirc; belge ouml;zelliğini taşır. Bu ccedil;alışma, Tuuml;rkiyersquo;de romana konu olmuş Batılılaşma suuml;recindeki toplumsal değişmeyi ve kuuml;ltuuml;rel yozlaşmayı sebep ve sonuccedil;larıyla ortaya koymayı esas almaktadır. Bu temelde Tuuml;rk kuuml;ltuuml;ruuml;nde ccedil;ok ouml;nemli iki temel toplumsal kurumun -aile yapısı ve evlilik kurumu- Tanzimatrsquo;tan Cumhuriyet ouml;ncesine kadar geccedil;irdiği değişim ve douml;nuuml;şuuml;m seyri ile bunun feminist eğilimler ccedil;erccedil;evesinde ouml;zellikle Ahmet Mithat Efendirsquo;nin Jouml;n Tuuml;rk adlı romanına nasıl yansıdığı araştırılacaktır. Bunlardan başka, romanın derin yapısında gouml;ruuml;len yabancılaşma, geleneğe isyan ve kuşak ccedil;atışması ayrıca değinilecek tematik unsurları oluşturacaktır. Genccedil; kız ve erkekler arasında evlilik ouml;ncesi douml;neme ait ilişkiler gibi douml;nemin başlıca temel problemleri arasında Tuuml;rk aile yapısının ve evlilik kurumunun nasıl biccedil;imlendirilmeye ccedil;alışıldığı; erkek egemenli toplumsal yapıda değişen yeni şartlara paralel olarak kadının feminist yaklaşımı ve huuml;rriyet arayışı, araştırmamızın asıl yoğunlaşma alanını oluşturmaktadır. Anahtar Souml;zcuuml;kler: Ahmet Mithat, Jouml;n Tuuml;rk, Feminizm, Aile Kurumu, Kuuml;ltuuml;rel Değişim. ABSTRACT Many novels and stories especially Felsefe-i Zenacirc;n which is third story of The Serial Letaif-i Rivacirc;yacirc;t consisting of twenty five books that was written at during period between two constitutional monarchies deal with family structure and the institution of marriage in the ottoman, as a problematic issue.Among of these Works, that can be addressed within the scope of historical novel, sbquo;Jouml;n Tuuml;rk ‛ by A. Mithat (1910) has a quality of very important historical document in terms of throwing light on the traditional family structure and the institution of marriage, entering the process of serious change, in the otoman before II. Constitutional monarchy. This study bases to expose the social change and the cultural corruption in the process of westernization in Turkey, with the aspects casting the type of novel. Basically, the change and the transformation, that two crucial basic social institution (the famly structure and the institution of marriage) experienced from Tanzimat era to pre-Republic and how it reflected within the framework of feminist trends, especially in the novel of Ahmet Mithat Efendi which is called sbquo;Jouml;n Tuuml;rk ‛ , will be researched. Apart from these; the estrangement, the rebellion to tradition and the novel, will constitute the thematic issues that will be also referred. Among the main problems of the period, like the relationships between young girls and boys belonging to the period before marriage, how Turkish family structure and the institution of marriage are tried to be formed; the feminist approach and the quest for freedom of women in paralel to the changing new conditions in male ndash; dominated society will constitute the basic concentration area of our research. Key Words: Ahmet Mithat, Jouml;n Tuuml;rk, feminism, institution of family, cultural change.

Anahtar Kelimeler: