Abstract:

Namık Kemal ve Ziya Paşa Tanzimat'tan sonra Fransız edebiyatı etkisi altında oluşan yeni Türk edebiyatının Şinasi’den sonra en önemli temsilcileridir. Hem Namık Kemal hem de Ziya Paşa edebiyatçı kimliklerinin yanında entelektüel sorumluluğu ile hareket ederek devletin içinde bulunduğu kötü durumdan kurtulabilmesi için siyasi faaliyetlerde de bulundular. Özellikle Tanzimat Fermanı'nın ilanından sonra, memlekette başlayan askerî, siyasi, sosyal ve iktisadi çöküşü önlemek ve devlete Batı medeniyetini örnek alarak yeniden şekil vermek amacıyla hareket ettiler. Namık Kemal yazılarında İslam'da meşveret fikrini işlemiş, parlamenter düzenin Kuranıkerim'e aykırı olmadığını ispatlanmaya çalışmıştır. İlk eserlerini daha çok şiir ve eski tarzda kaleme alan Namık Kemal, Şinasi ile 1862 yılında tanışır ve fikre dayalı edebiyat anlayışını benimser. Artık şiirden daha çok roman, tiyatro, tarihi biyografi, edebî tenkit, siyasi makaleler gibi mensur eserlere ağırlık verir. Vatan, millet, hürriyet gibi konuları işler. Ziya Paşa ise eski edebiyatı sorgulayan " Şiir ve İnşa " adlı makalesine rağmen, yeniliğe çok açık olmamış, kaderci bir anlayışı tercih etmiştir. Namık Kemal ve Ziya Paşa gizli kurulan Yeni Osmanlılar Cemiyeti (kuruluşu 1865) üyesi olmuşlar; siyasi ve fikrî mücadeleleri uğrunda yurtdışına çıkmak zorunda kalmışlardır. Siyasi ve edebî çalışmalarına Londra'da devam eden ikili, burada Hürriyet Gazetesi'ni yayımlamaya başlamışlardır. Aşağıdaki incelemede bu iki edebiyatçının çalışmaları ayrıntılı olarak incelenmektedir. Anahtar Kelime: Tanzimat Sonrası Edebiyat, Edebiyat-Siyaset, Namık Kemal, Ziya Paşa.

Keywords: