Özet:

Ouml;Z Bu ccedil;alışmada, ouml;ncelikle kıyafet ilmi ve kıyafetnamelerle ilgili tanımlar, tespitler ve belli başlı eserler souml;z konusu edilmiştir. Daha sonra Johann Caspar Lavater (1741-1801)rsquo;in Almanca Physiognomishe Fragmante zur Befouml;rderung der Menschenkenntnis und Menschenliebe [İnsan Kişiliğini Tanıma ve İnsan Sevgisi Uuml;zerine Fizyonomi Denemeleri (1775-1778)] adlı, resimli kıyafetnamesinin, Tuuml;rkccedil;eye ouml;zetle tercuuml;mesi olan Kıyacirc;fet-nacirc;me-i Cedicirc;de uuml;zerinde durulmuştur. Bu ccedil;evirinin bouml;luuml;mleri belirlenerek muhtevası yansıtılmaya gayret edilmiştir. İngilizce ve Fransızcaya da tercuuml;me edilen Lavaterrsquo;in fizyonomi uuml;zerine kaleme aldığı adı geccedil;en eseri, tespitlerimize gouml;re Kıyacirc;fet-nacirc;me-i Cedicirc;de adıyla Tuuml;rkccedil;eye ilk defa olarak Yucirc;suf Hacirc;lis (H. 1220/ M. 1805-6- H. 1300/M. 1883) tarafından kazandırılmıştır. Herhangi bir sayfasında nerede ve ne zaman basıldığına dair bir kayıt bulunmayan bu Tuuml;rkccedil;e ccedil;evirinin, Abduuml;lmecidrsquo;in tahta ccedil;ıktığı 1839 yılında kaleme alındığı anlaşılmaktadır. Resimli olarak basılan Kıyacirc;fet-nacirc;me-i Cedicirc;dersquo;nin, Almanca aslından değil de Fransızcaya tercuuml;mesinden Tuuml;rkccedil;eye kazandırıldığını tahmin ediyoruz. Ccedil;uuml;nkuuml; Fransızca bilen Yucirc;suf Hacirc;lisrsquo;in Almanca bildiğine dair bir bilgiye sahip değiliz. Anahtar Souml;zcuuml;kler: kıyafet ilmi, kıyafetname, Lavater, Kıyacirc;fet-nacirc;me-i Cedicirc;de, Yucirc;suf Hacirc;lis. nbsp; ABSTRACT This study deals with the description of physiognomy, determinations and works concerning it. It is mainly concerned with the translation of J. C. Lavaterrsquo;s work Physiognomishe Fragmante zur Befouml;rderung der Menschenkenntnis und Menschenliebe as Kiyafet-name-i Cedide. In this study, the sections of the translation are determined and its content reflected true to its original form. Lavaterrsquo;s work on physiognomy is also translated into English and French. The first translation of it into Turkish is made by Yusuf Halis. The Turkish translation ldquo; Kiyafet-name-i Cediderdquo; is considered to be prepared during the reign of Sultan Abduuml;lmecid (1839) as an abstract of the original. Kiyafet-name-i Cedide is first published like the original with pictures. The Turkish translation might have been made not from its German original but from its translation into French. This is due to the fact that Yusuf Halis who is affluent in French is not known for his German abilities. Keywords: Physiognomy, kiyafet-name, Lavater, Kiyafetname-i Cedide, Yusuf Halis

Anahtar Kelimeler: