Özet:

Öz: Makalede, Türkiye’deki çağdaş tekfir yönelimi, Konya Merkezli Murat Gezenler örneği üzerinden tasvir edilmeye çalışılmaktadır. Temel amaç, Türkiye’deki çağdaş tekfir anlayışına sosyolojik bir giriş denemesi yaparak tekfirî ideolojinin Türkiye’ye özgü genel bir anatomisini çıkarmak ve ilgili literatüre katkı sağlamaktır. Gezenler örneğinde, Türkiye’deki tekfir yöneliminin şu özelliklere sahip olduğu söylenebilir: (1) Meseleyi vuzuha kavuşturmadan ziyade fikri destekleme sâikinin önde olduğu klasikleri ideolojik okuma; (2) sadece fikri destekleyenleri tercih anlamında metinsel seçicilik; (3) metinlerin gâyî ve tarihî anlamlarından ziyade genelde zahir anlamlarını öne çıkarma; (4) Kutub, Tartusi ve Makdisi gibi çağdaş ideologlardan hareketle, sanki bütün ilim insanları, hatta tüm gerçek Müslümanlar tarih boyunca kendileri gibi düşünmektedir şeklinde sıklıkla genellemelere müracaat etme ve (5) çağdaş kurum ve uygulamalar konusunda teknik ve pratik bilgi ve detaylardan ziyade malumat ve önyargılara dayalı değerlendirmelerde bulunma. Anahtar Kelimeler: Tekfir, kural dışı tekfir, Türkiye’de tekfir ideolojisi, Murat Gezenler. Comprehending Contemporary Takfir Ideology in Turkey as an Anomic Religious Tendency Abstract: This article deals with contemporary takwir in Turkey based on the Murat Gezenlercase centered in Konya. The ultimate goal of the article is to describe and explain the general anatomy of contemporary takwir in Turkey, and by doing so to contribute to the sociology of takwir, providing the basic introduction to related literature. From the Gezenler case, we can summarize takwir in Turkey as such: (1) an ideological reading of religious classics that stands up for a certain idea rather than illuminates the problem; (2) textual selectiveness by only preferring those that back their ideology; (3) prioritizing in general the literal meaning of the holy texts rather than their historical and ultimate meanings; (4) making generalizations as if all Islamic scholars, even all real believers think and interpret Islam as they do, by referring especially to contemporary ideologues like Qutub, Tartusi and Makdisi; and (5) making judgments about modern institutions and practices based on prejudice and superficial information rather than technical knowledge and facts. Keywords: Declaring infidel (takfir), anomic takfir, takfir ideology in Turkey, Murat Gezenler

Anahtar Kelimeler: