Özet:

Yüzyıllar boyu gerçekleşen evrimsel süreç ile varoluşunu tamamlayan doğa, insanın yaşam pratikleri için daima sonsuz bir kaynak oluşturmuştur. Doğa, sahip olduğu ekosistem, organizma, ve davranış modelleriyle insanın örnek alarak yaşamsal problemlerine karşılık çözüm üretebileceği bir taklit mekanizması sunar. Doğanın varoluşunun ilke ve prensiplerinin taklit edilerek yaşama katılması biyomimikri olarak adlandırılır. Biyomimikri, pek çok farklı disiplin ile ilişkilendirilir ve sanat da bunlardan biridir. Sanatçılar için yüzyıllardır ilham kaynağı olan biyolojik dünya, yüksek performanslı yaşama adapte olmuş milyonlarca öykünülebilecek örneği içinde barındırır. Sanatta biyomimikrinin ana uygulaması, doğanın zaten yaptığını bildiğimiz şeylerden eserler ve fikirler üretmektir. Sanatçı için doğanın maddi özelliklerini, döngülerini, dinamiklerini, tüm biyolojik sistemlerin nasıl yapılandırıldığını araştırmak ve bunu sanat eserlerinde kullanmak biyomimetik bir süreçtir. Tomás Saraceno, sanat üretimlerini biyomimikri ile ilişkilendirerek mekânı bir deneyim alanına dönüştürür. Doğasında var olan yaratım ve üretim süreci ödünç alınarak taklit edilen canlı olan örümcekler, mekân üretimlerini sistematik bir şekilde gerçekleştirerek inşa ettikleri ağları ile insana biyomimikri alanında değerlendirilebilecek bir imkan sunar. Bu bağlamda, sanatı için örümcekleri işbirlikçileri olarak gören Saraceno, örümcek ağları üzerinden kurduğu analoji ile sanatsal işlerini farklı mekânlarda gerçekleştirmektedir. Bu makalede, örümcek ağlarının varoluşunun özünde yer alan tasarım sürecinin belirli özelliklerini alıntılayarak, duyusal enstalasyon uygulamalarıyla mekânda sanatsal bir gerçekliğe kavuşturan Tomás Saraceno okuması yapılması amaçlanmıştır. Okuma, sanat ve mekân arasındaki ilişki çerçevesinde Saraceno’nun çalışmaları üzerinden biyomimikri disiplini altında irdelenerek değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: