Görüntüleme
24
İndirme
3
Arapça kadim lügatlerde ḍ-r-r kökünün “zarar vermek”, “toplanmak” ve “kuvvet” olmak üzere üç esas manası vardır. Tarihî süreç içerisinden bu kök manalardan birçok kelime türemiş ve muhtelif anlamlar kazanmışlardır. Bu makalede ḍ-r-r kökünden türeyen kelimeler, semantik açıdan inceleme konusu yapılmıştır. Önce söz konusu kök ve müştaklarının etimolojik kökenleri ve ilk dönem Arapça sözlüklerdeki anlamları tahlil edilmiştir. Bu bağlamda zaman içerisinde kazandıkları hakikî ve mecazî manalar tespit edilmeye çalışılmıştır. Bunu yaparken cahiliye dönemi Arap şiirinden ve hadislerden de istifade edilmiştir. Akabinde ḍ-r-r kökü ve müştaklarının semantik açıdan anlam örgüsünü tespit edebilmek amacıyla bu kökle zıt anlamlılık ve yakın anlamlılık ilişkisine sahip olan sözcüklere yer verilerek anlam ilişkileri karşılaştırılmıştır. Kelimelerin her zaman taşıdıkları ve hangi sisteme girerlerse girsinler yitirmedikleri “esas mana”ları olduğu gibi kelimelerin kökünden gelmeyen fakat içinde bulundukları münasebet sisteminden doğan “izâfî mana”ları da vardır. O nedenle bundan sonraki aşamada ḍ-r-r kökü ve türevlerinin Kur’ân’daki kullanımlarına yer verilerek ilgili kelimelerin Kur’ân siyakında kazandıkları izâfî manaları tespit edilmeye gayret edilmiştir. Son olarak ḍ-r-r kökü ve türevleriyle semantik açıdan zıt anlamlı ve yakın anlamlı kelimelerin Kur’ân’daki muhtelif kullanımlarına yer verilerek anlam örgüsü belirlenmeye çalışılmıştır.
In the ancient Arabic dictionaries, the root “ḍ-r-r” has three main meanings: “to harm”, “to gather” and “strength”. In the course of history, many words have been derived from these root meanings and have acquired various meanings. In the present article, the words derived from the root “ḍ-r-r” are semantically analyzed. First, the etymological origins of the root as well as its compounds and their meanings in early Arabic dictionaries are analyzed. In this context, it was aimed to determine the literal and figurative meanings they acquired over time. In doing so, Arabic poetry of the Jahiliyyah period and hadiths were also utilized. Afterwards, in order to determine the semantic meaning pattern of the root “ḍ-r-r” and its compounds, words containing antonymous and proximate meaning relations with this root were included and their semantic relations were compared. While words have “essential meanings” that they always carry and do not lose no matter which system they enter, there are also “relative meanings” that do not originate from the root of words but arise from the system of relations they are in. For this reason, in the next stage, it was aimed to determine the relative meanings of the related words in the Qur’anic context by including the uses of the root “ḍ-r-r” and its derivatives in the Qur’an. Finally, various uses of words that have a semantically antonymous or proximate relationship with the root “ḍ-r-r” and its de-rivatives in the Qur’an were presented and their semantic pattern was tried to be determined.
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
