Abstract:

Bu makale devşirme sistemini iki sorunsal ekseninde incelemektedir: devşirme sistemi yerel düzeyde nasıl işlemiştir ve devşirilme esnasından ne tip yerel politikaları tetiklemiştir; ve devşirilen çocukların bu sürec içerisindeki deneyimleri nelerdir. 1603-4 yılı Bursa’sı alan çalışması olarak alınmış ve sistem bunun üzerinden değerlendirilmiştir. Makale 1603-4 yılları arasında devşirilmiş çocukların listesini veren eşsiz bir defter olan sürü defterinin araştırma sonuçlarından bir kesittir. Bunun yanısıra mühimme defterleri ve Bursa kadı mahkemesinin bazı sicil kayıtları kullanılmıştır. Makale Bursa’daki toprak sahipleri, voyvoda, kadı ve subaşılar gibi yerel güç odaklarının devşirme memurlarının kararlarında etkide bulunabilmek için nasıl lobi grupları oluşturduklarını göstermektedir. Önemli sorunsallardan bir tanesi de erken modern dönem Osmanlı dünyasına Hıristiyan bir çocuk olmanın ne anlama geldiğidir. Bu çocuklar kimlerdir, nasıl seçilmişlerdir, seçilme veya seçilmemeye nasıl tepki vermişlerdir gibi sorular bu makalede değerlendirilmiştir. Makale aynı zamanda çocukların toplanmış oldukları bölge ve köylerin yerleri, çocukların yaşları, görünüşleri ve sağlık durumları hakkında da bilgi sunmaktadır ki bu minvalde yapılmış tek denemedir.

Keywords: