Görüntüleme
7
Makalenin amacı, 1991-2023 yılları arasında Ukrayna ve İran İslam Cumhuriyeti arasındaki ilişkilerin hangi etkenlerle nasıl biçimlenip değiştiğini sosyolojik bir çerçevede çözümlemektir. Büyük ölçüde Ukrayna merkezli kaynaklardan oluşan veriler, nitel araştırma yönteminin alan yazını tarama tekniği ile toplandı. Bulgular, kurumsal güç ilişkileri yaklaşımıyla verilerin tematik betimsel analiziyle elde edildi. Bu bağlamda üç temel bulguya ulaşıldı. İlk olarak Ukrayna ve İran arasındaki ilişkiler 1991’den neredeyse 2020’ye kadar çok boyutlu işbirliği yönünde gelişti. Ukrayna, İran ile ilişkisini geliştirerek bir yandan ekonomik çöküşten çıkmaya, diğer yandan Rusya’dan bağımsızlaşmaya çalışıyordu. İran ise, Ukrayna ile ilişkisini geliştirerek bir yandan ayrı bir pazar bulmuştu, diğer yandan Rusya’dan bağımsız bir biçimde Sovyet teknolojisinden yararlanıyordu. İkinci olarak 1991’den beri Ukrayna ve İran, aralarındaki ikili ilişkiyi üçüncü tarafların etkisi altında kalmadan sürdürmeye çalışmaktaydı. Ancak bu, günümüze kadar sadece kısmen mümkün olabildi. Ukrayna-İran ilişkisi, her iki tarafın özellikle ABD ile ilişkisinden sürekli etkilendi. Ukrayna-İran ilişkisinin, üçüncü tarafların etkisinden uzaklaştığı ölçüde işbirliğine yaklaştığı, ABD ve Rusya gibi üçüncü tarafların etkisinde kaldığı ölçüde ise aşırı istikrarsızlaşarak neredeyse düşmanlığa yaklaştığı söylenebilir. Üçüncü olarak Ukrayna-İran ilişkisinin işbirliğinden neredeyse düşmanlığa doğru evrilmesine yol açan dört belirgin ve ardışık olay şöyledir: 2018’de İran’a karşı uygulanan Amerikan yaptırımları, Mayıs 2019’da Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenski döneminin başlaması, Ocak 2020’de İran’da Ukrayna havayollarına ait sivil bir uçağın yanlışlıkla düşürülmesi ve Eylül 2022 itibariyle Rusya’nın İran yapımı kamikazelerle Ukrayna’ya saldırması. Ukrayna-İran ikili ilişkilerine odaklanan bilimsel çalışmaların sayısının çok az olması nedeniyle, makale söz konusu eksikliği bir ölçüde gidermeye de yöneliktir.
The aim of the article is to analyze in a sociological framework, how the relations between Ukraine and the Islamic Republic of Iran were shaped and changed between the years 1991-2023. The data, consisting largely of Ukraine-based sources, were collected by the literature review technique of the qualitative research method. The findings were obtained by thematic descriptive analysis of the data in the context of institutional power relations. In this context, three main findings were reached. Firstly; relations between Ukraine and Iran developed in the direction of multidimensional cooperation from 1991 to almost 2020. Ukraine, on the one hand, was trying to get out of the economic collapse by improving its relationship with Iran, and on the other hand, it was gaining independence from Russia. Iran, on the other hand, found a separate market by improving its relationship with Ukraine, on the other hand, it was benefiting from Soviet technology independently from Russia. Secondly; since 1991, Ukraine and Iran have been trying to maintain their bilateral relationship without the influence of third parties. However, this has been only partially possible so far. The Ukraine-Iran relationship has been constantly affected by the relationship of both sides, especially with the United States. It can be said that the Ukraine-Iran relations approach cooperation to the extent that it moves away from the influence of third parties, and approaches almost hostility by becoming extremely destabilized to the extent that it is influenced by third parties such as the USA and Russia. Thirdly; The four distinct and sequential events that led to the evolution of the Ukraine-Iranian relationship from cooperation to almost hostility are as follows: US sanctions against Iran in 2018, beginning of the term of President of Ukraine Vladimir Zelensky in May 2019, accidental shooting down of a civilian plane of Ukrainian airlines in Iran in January 2020, and by September 2022, Russia attacked Ukraine with Iranian-made kamikazes. Since the number of scientific studies focusing on the Ukraine-Iran bilateral relations is very few, the article is also aimed at eliminating this deficiency to some extent.
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
