Özet:

Kadınların, erkek egemen bir dünyada seslerini duyurabilme mücadelesi modernleşme sürecine kadar dayandırılır. Türkiye Cumhuriyeti için bu sürecinfazla ses getirmeye başladığı dönem, erken cumhuriyet dönemi olarak kabul edilmektedir. Kökeni Osmanlı İmparatorluğunun son demlerine dayanan ve Cumhuriyetle birlikte devam eden kadın haklarına ilişkin çalışmalar, dernek kurmak, dergi ve gazetelerde yayınlar yapmak ve kongreler düzenlemek gibi çeşitli alanlarda olmuştur. Kadın olma bilincinin gelişmesi, devamında da kadın hakları örgütlenmesi çalışmalarının merkezinde bir aydın profili olarak Nezihe Muhiddin yer aldığı söylenebilir. Batı literatüründe Intellectual - Intellectuals, intelligentsia, literati ve les clercs olarak karşımıza çıkan kavramların Türkiye literatüründeki karşılığı çoğunlukla aydın, münevver… vb. şekilde ele alınmaktadır. Çalışmada bu kavramların aydın kavramı ile ilişkisinden yola çıkılarak, Türk aydınının tasnifi yapılmaya çalışılmış ve asıl olarak Nezihe Muhiddin’in Türk aydın serüvenindeki yeri ortaya konulmaya odaklanılmıştır. Çalışma, üç ana başlık altında toplanmıştır: Birinci kısımda, aydın kavramı ve aydın kavramının Batıdaki karşılıklarından kaynaklanan anlam karmaşası ortadan kaldırılmaya çalışılmıştır. İkinci kısımda, bir aydında bulunması gereken kriterler, misyon ve aydın tiplerinden hareketle, Türk aydınının genel karakteristiği ortaya konulmuştur. Üçüncü kısımda, tarihimizin önde gelen aydınlarından Nezihe Muhiddin’in yaşamı ve fikir dünyası ile ele alınmıştır. Sonuçta ise, Türk aydın tipine uygun bir kadın olarak Nezihe Muhiddin, siyasal hayata katkıları ortaya konmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: