Abstract:

Hülâgû’nun, büyük han olan Mengü Han tarafından ülkenin batı topraklarını yönetmekle görevlendirilmesi üzerine Hülâgû, Mugan’ı kendisine merkez olarak seçmiş ve batıda stratejik anlamda devletinin sınırlarını genişletmek adına fetihlere başlamıştır. Hülâgû’nun amacı İsmailîleri ortadan kaldırmak ve İslâm dünyasının liderliğini taşıyan Abbâsî halifeliğini itaat altına almaktı. Dolayısıyla o, İran Irak, Azerbaycan ve Suriye toprakları üzerinde stratejiler geliştirip bu bölgelere hâkim olmuş ve İlhanlı Devleti’ni kurmuştur. Hülâgû, kendisine tâbi olan Anadolu topraklarını ise valiler ve komutanlar aracılığıyla yönetmiştir. Baycu Noyan ve Alıncak Noyan aracılığıyla Anadolu’da işlerini yürüten Hülâgû, Anadolu’dan yüklü miktarda vergiler almıştır. Hülâgû’nun II. İzzedin Keykâvus’un sultanlığını onaylayarak Anadolu’nun yönetimini IV. Kılıç Arslan’la onun arasında paylaştırması da Anadolu’dan alınan vergilerin iki katına çıkarılması için belirlediği bir strateji olmuştur. O, özellikle Anadolu valisi olarak görevlendirilen Muînüddin Pervâne devrinde Anadolu’dan temin edeceği vergi ve haraçları, Pervâne aracılığıyla temin etmiş ve hiç zorlanmamıştır. Anadolu’yu İlhanlı hazinesi için bir kaynak olarak değerlendirmesi sonucu Anadolu’da ciddi iktisadi sıkıntılar yaşanmıştır. Bu durumdan memnuniyetsiz olan Sultan II. İzzeddin Keykâvus ve Türkmenler devletin, İlhanlı emirleri tarafından soyulmasına karşı çıkmışlardır. Fakat Hülâgû, bu bölgede kendisine karşıt güç oluşturabilecek zümreleri kendi bünyesinde eriterek Anadolu’da tam anlamıyla bir İlhanlı otoritesi tesis etmeye çalışmıştır.

Keywords: