Abstract:

Toplumun veya sosyal grupların iletişimini etkin kıldığı ve sosyal ilişkilerden kaynaklanarak ekonomik faaliyetlere dönük getirilere yol açtığı düşünülen sosyal sermaye kavramı, birbirinden farklı pek çok disiplinin ilgi duyduğu bir kavramdır. Ülkelerin gelişme süreçlerinde sosyal sermayenin önemli bir rolünün olduğu, son yıllarda çok daha fazla irdelenen bir konu olmuştur. Çünkü birçok ülkenin gelişmişliğini ya da azgelişmişliğini sadece fiziki sermaye zenginliği veya fakirliği ile açıklayabilmek mümkün değildir. Bu nedenle özellikle az gelişmiş ülkelerin, gelişmiş ülkelerle aralarındaki ekonomik kalkınma farkını kapatabilmeleri için sosyal sermayelerini artırmaları son derece önemli bir zorunluluktur. Son dönemde ülkelerin ekonomik ve sosyal refahlarının arttırılmasında oynadığı rol ile öne çıkan beşeri sermaye kavramının, sosyal sermaye kavramı ile birlikte kullanılmaya başlanmasıyla beraber klasik sermaye kavramının fiziki boyutlarının yanı sıra sosyal boyutlarının önemi de gözler önüne serilmiştir. Beşeri sermaye yatırımlarının, bireylerin gelir düzeyinde meydana getirdiği artışın yanında, ülkelerin ekonomik verimlilikleri ve toplumsal refahı üzerindeki olumlu katkılardan söz etmek mümkündür. Bu doğrultuda, beşeri sermayenin etkin bir şekilde kullanılabilmesinin sosyal sermayenin mevcudiyetine bağlı olduğu kısa sürede anlaşılmıştır. Çalışma kapsamında ilk olarak sosyal sermaye kavramı ele alınmıştır. Daha sonra beşeri sermaye kavramı incelenmiş, beşeri sermaye unsurları ele alınmıştır. Son bölümde ise sosyal ve beşeri sermaye ilişkisi üzerinde durulmuş, ilişkiler ortaya konulmuş ve bu etkileşimin sonuçları geniş bir şekilde değerlendirilmiştir.

Keywords: