Özet:

Bu çalışma, mikrobiyal aşı uygulamasında kullanılan seçilmiş Rhizobium meliloti suşlarının ve değişik organik materyallerin çemen (Trigonella foenum-graecum L.)’in tane verimi ve verim öğeleri üzerine etkilerinin araştırılması amacıyla, 2011 ile 2012 yıllarında Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü’ne ait deneme alanlarında yürütülmüştür. Araştırmada, 3 farklı Rhizobium meliloti inokulantı (1 No, 22 No ve 760 No) ve değişik organik materyallerin [kontrol, humik asit, alsil (alüminyum silikat) ve organik gübre (B5A-sıvı)] çemenin tane verimi ve verim öğeleri üzerine etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Deneme, Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Deseni’ne göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada; bitki boyu, dal sayısı, ilk bakla yüksekliği, bakla uzunluğu, bitkide bakla sayısı, baklada tane sayısı, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, bitkide tane verimi, tohum verimi, protein oranı ve yağ oranı gibi özellikler incelenmiştir. Çalışma sonucunda 2011 yılında en yüksek tohum verimi (74.3 kg/da) 760 No’lu bakteri suşu uygulamasından, 2012 yılında ise 1 No’lu bakteri suşundan (104.1 kg/da) elde edilmiştir. Araştırmanın ikinci yılında suşlar arasındaki farklılık istatistiksel olarak önemli bulunmamıştır. Denemede, farklı gübre uygulamaları bakımından ise ilk deneme yılında en yüksek tane verimi 86.4 kg/da, ikinci deneme yılında ise 112.4 kg/da olarak aluminyum silikat uygulamalarından elde edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler: