Özet:

Bu çalışmanın amacı Halas romanında ele alınan bağımsızlık hareketinin millî bir mücadeleye dönüşme sürecini değerler eğitimi bağlamında incelemektir. Çalışmada İzmir’in işgaliyle birlikte Türk toplumunun vatan algısı ve yaşanan millî uyanışın boyutları çeşitli yönleriyle değerlendirilmiştir. Nihat, İclal, Beatrice ve Kemal Mümtaz karakterleri üzerinden metindeki millî mücadele süreci, değerler eğitimi bağlamında ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Çalışma evrenini Mehmet Rauf’un romanları oluşturmakta olup amaçlı örneklem yoluyla Halas romanı incelenmiştir. Ele alınan roman, Spranger’in değerler sınıflandırmasında yer alan millî değerler boyutuyla irdelenmiştir. Elde edilen değer çözümlemeleri için içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada, Nihat ve İclal’in Yunanlılar karşısında benzer millî duyarlılıklara sahip olduğu tespit edilmiştir. Fakat Nihat ve İclal’in başlarda hassasiyet düzeylerinde farklılıklar olduğu görülmüştür. Nihat, işgale karşı fiilî bir mücadele gösterilmesi gerektiği düşüncesindeyken İclal olaylara temkinli yaklaşma hatta gerektiği takdirde İngilizlerin himayesini kabul etme eğilimine sahip olduğu anlaşılmıştır. Romanda işgalin İtilaf Devletlerinin himayesine sığınmakla değil, Ankara’daki Millî Mücadele hareketine katılmakla sona erdirilebileceği vurgusu yapılmıştır. Sonuç olarak romanda Mütareke öncesi ve sonrasına ait millî değerlerin çeşitli boyutlarıyla ortaya koyulduğu anlaşılmıştır. Ayrıca işgal sürecinde İtilaf Devletlerinin Anadolu üzerindeki emellerine ve Ankara’da verilen bağımsızlık mücadelesine dikkat çekildiği görülmüştür. Bu çerçevede romanın millî değerlere katkı sağlayabileceği anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: