Özet:

Bu çalışmada Yahudi geleneğinde “ata,” İslam geleneğinde de “peygamber” olarak tanınan Yakup’un “kendisine uyguladığı yasakların” niteliğini açıklayan Âl-i İmran suresi 93. Ayet, Tora ve Yahudi dinî anlayışını temel alan bir yöntemle yeniden yorumlanmıştır. Karşılaştırmalı dinler tarihi disiplininin tarihsel-fenomenolojik yöntemi dahilinde, ayette bahsi geçen “İsrail,” “İsrail’in yasakları” ve “Yahudi Tora algısı” gibi müphem hususlar önce ayetin nüzul sebebi verilerek açıklanmış, daha sonra bunları oluşturan tarihî unsurlar Yahudi dinî literatüründen faydalanılarak yeniden yorumlanmıştır. Böylece Yahudi Atası Yakup’tan yola çıkılarak Âl-i İmran suresi 93. ayetin tarihsel-fenomenolojik arka planı elde edilmeye ve bu ayetin sosyo-kültürel hafızasına inilmeye çalışılmıştır. Diğer bir deyişle, söz konusu ayetin açıklanmasında Ata Peygamber Yakup’un her iki din ve kutsal kitaptaki tarihsel kişiliği birleştirilmiş ve Kur’an’ın, “Tanrı yasasında nesih kabul etmeyen” Medineli Yahudilere verdiği cevap yorumlanmaya çalışılmıştır. Bu suretle Medineli Yahudilerin Hz. Muhammed’in peygamberliğini inkar etmek için öne sürdükleri “uyluk yasağı” tarihsel olarak açıklanmış ve bu yasağın Ata-Peygamber Yakup’un kendi uygulaması olduğu anlaşılmıştır. Âl-i İmran suresi 93. ayette peygamberlerin kendi uygulamalarının din yerine konması ve tarih üstü olarak anlaşılması reddedilmiştir. Böylece söz konusu ayet Medine Yahudilerinin şeriat anlayışının gerek teolojik gerekse tarihsel olarak sorunlu olduğu vurgulamıştır.

Anahtar Kelimeler: