Özet:

Üzerinde yaşadığımız topraklar kültürel zenginliği ve çeşitliliği de beraberinde getirmektedir. Kültür, tarihsel ve toplumsal gelişme süreci içinde yaratılan maddi ve manevi değerler bütününü kapsamakta ve bunları yaratmada, sonraki kuşaklara iletmede kullanılan, insanın doğal ve toplumsal çevresine egemenliğinin ölçüsünü gösteren araçlar olarak ifade edilmektedir. Bu bağlamda kültürün, bir insan topluluğunun, bir halkın, bir ulusun yaşam biçimi, düşünüş ve değer birliğini meydana getiren düşünsel, sanatsal, felsefi, bilimsel ve teknik tüm üretim ve varlıklarını kapsadığına değinmek gerekir. İklimsel ve topografik özellikler, etkin dil, din ve benzeri nitelikler, yerleşme örüntüleri, toprak bölünmeleri, toprak sahipliği, tapu sistemleri, aile, akrabalık strüktürleri, yiyecek alışkanlıkları, yeme tarzı, dinsel ve sembolik sistemler, statü belirtme biçimleri ve simgeleri, sosyal kimlik, tavırlar ve sözsüz iletişim, biliş şemaları, mahremiyet, kişisel mekan, toplumsal ilişki, bireylerin davranış ve normları, ortaklıklar, üretim biçimleri, gelenekler kültürün bileşenlerini oluşturmaktadır. TÜBA-KED olarak hedefimiz; kültür kavramı altında değerlendirilen ve yukarıda da genel hatları ile ifade edilen bütün bileşenleri makale ve envanter formatında bilim dünyası ve toplumun ilgili kesimleri ile paylaşmaktır. 2001 yılında Prof. Dr. Ufuk Esin’in proje koordinatörlüğünde başlatılmış olan TÜBA- TÜKSEK (Türkiye Kültür Sektörü) projesi; Türkiye’nin farklı bölgelerinde yapılmış somut ve somut olmayan kültürel miras ile ilgili çalışmalarla başlamış ve 2003 yılından itibaren bilim alanına katıkıda bulunarak yayın hayatına başlayan TÜBA- KED Kültür Envanteri Dergisi ile bugüne gelmişir. TÜBA-KED’in 12. sayısında somut ve somut olmayan kültürel mirasımıza örnek oluşturacak 7 önemli makale yer almaktadır. Arkeolojik mirasa ve arkeolojik mirasın korunmasına yönelik Zeliha Demirel Gökalp’in “Bilecik Müzesi’ndeki Bizans Bronz Sikkeleri” başlıklı makalesinde Bilecik Müzesindeki Bizans sikkelerinin tarihlendirilmesi ve değerlendirilmesi Bizans sikke dolaşımının önemli verileri olarak ele alınmaktadır. Leyla Kaderli’nin “Başlangıcından bugüne Arkeolojik Alandaki Koruma Yaklaşımı” makalesinde arkeolojik alan koruma yöntemleri, Cumhuriyetten itibaren koruma bilincinin gelişmesi, genel koruma tarihinin gelişimi ve Türkiye’de müzeciliğin oluşumu sunulurken, farklı koruma biçimleri ve yöntemleri tartışmaya açılmaktadır. Harun Ürer’in “Tarihe Tanıklık Eden Evlerden Bir Örnek: Salihli Müdire Evi” başlıklı makalesinde Salihli’nin istasyon bölgesinde bulunan, Kutuluş Savaşında da rol oynamış önemli bir mimari ve kültürel miras örneğini teşkil eden Müdire Hanım Evi ele alınmış ve tarihe tanıklık eden özellikle sivil mimarlık örneklerinin korunması konusuna dikkat çekilmiştir. Ahmet Karaçöl ve Selim Sarp Tunçoku’nun “Geçmişteki Su Kültürünün Sembolleri: İzmir- Çeşme’de Mevcut ve Kayıp Osmanlı Dönemi Çeşmeleri” konulu çalışmada, İzmir’in Çeşme ilçesindeki mevcut ve halihazırda bugüne ulaşmamış olan Osmanlı çeşmelerinin koruma amaçlı belgelenmesi yapılmış ve bu konuda çeşitli öneriler sunulmuştur. Ahmet Ali Bayhan’ın “Ordu/ Perşembe’den İki Ahşap Çantı Cami Örneği” başlıklı makalesinde, yörenin şartları ve ihtiyaçları ile ortaya çıkan kendine has karakteristik özellikleriyle çantı camilerinin iki örneği olan Kutluca Mahallesi Camii ve Afırlı Mahallesi Camii ele alınmaktadır. “19. Yüzyla Ait El Yazma Dua Kitabı Bağlamında Büyü- Din İlişkisi” konulu makale kültürel miras alanında ancak daha farklı bir ölçekte ele alınan ilginç bir çalışmadır. H. Saim Parladır tarafından kaleme alınan bu makalede dinin pratik boyutu ele alınırken, buna paralel olarak basılı kayakların geliştiği çağdaş dönemde dua kitaplarının varlığı ve19. yüzyılın başlarına tarihlenen, dualar ve tılsımlar içeren bir el yazması temelinde büyü-din ilişkilerini ve geleneksel dinselliğin büyüsel mantıkla ilişkisi tartışılmaktadır. 12. sayının en son makalesini Tuğçe Şahin’in “Kent Mekanlarında Mikro Özgürlük Alanları” konulu çalışma oluşturmaktadır. Çalışma, kent kültürünün günümüz kentinde biçimlenmesini tartışmaya açarken; ‘mikro özgürlük alanları’, bu kavrama denk düşen alternatif kullanımlar, kentlinin gündelik eylemleri sırasında kentte keşfettiği mekanlarla birlikte, ürettiği mikro mekanlar ve bu alternatif mekanların kent hafızasına nasıl yerleştiği üzerinde durulmaktadır. Bir yıl gibi kısa bir sürede üçüncü sayısını okurlarıyla buluşturmayı başaran TÜBA-KED’in yeniden hayata  geçirilmesinde büyük katkısı olan TÜBA Başkanı Prof. Dr. Ahmet Cevat ACAR’a , derginin hazırlık aşamasındaki koordinasyonunu yürüten TÜBA Başkanlık danışmanı Prof. Dr. Kenan ÇAĞAN’a, sürecin tüm sekreteryasını yürüten Cansu AKTAŞ’a ve Asiye KOMUT’a, derginin dizgi ve tasarımını yürüten Fatih AKIN ÖZDEMİR’e ve bu sayıda bilimsel çalışmaları ile akademik üretim, paylaşım ve tartışma ortamını bizlere sunan değerli yazarlarımıza, yaptıkları titiz ve özenli değerlendirmeleri ile katkı koyan hakemlerimize, editörlük görevini beraber yürüttüğümüz çok değerli Doç. Dr. Harun ÜRER ve Doç. Dr. Güliz BİLGİN ALTINÖZ adına teşekkür eder saygılarımı sunarım

Anahtar Kelimeler: