Özet:

Çağdaş İngiliz edebiyatının önemli isimlerinden Peter Ackroyd’un kurmacalarında edebiyatla örülü mekânsal bir bellek öne çıkar ve mekân olarak kendi geçmişi ile bir şehir ve onun yarattığı karakterler kurmacalarında geçmiş ile şimdi arasında kurulan bir bağla varlık kazanır. Bu bağlamda onun ilk ama aynı zamanda sonraki eserlerinin bir prototipi olan Londra Yanıyor, farklı bölüm açılışları ile küçük hikayelerden ana bir hikâyeye yol alır. Her bölümle her bir kurmaca karakterinin Londra yaşamı, bilinçli bir şekilde mercek altına tutulur. Kitabın olay örgüsü, her bir olayın diğer bir olayla görünmeyen veya önemsiz gibi görünen etkili bir ilişkiler bütünü üzerine kurulur. Farklı ve ilginç karakterler, yüzyıllar ötesindeki yazar ve eserlerinin hala yankılandığı Londra’nın gizemli geçmişine kök salarak hayat bulmuş gibidir. Bunların içinde Cambridge’de akademisyen Rowan Philips, Ackroyd’un özellikle kurmaca içinde oynadığı ve böylelikle dikkat çektiği bir ana karakterdir. Rowan, 1666 meşhur Londra Yangını’nın hala sönmeyen bir ateşi olarak okur karşısına çıkar ve görünen kişiliğinin gerisinde görünmeyen güçlü bir üst kimlikle diğer karakterler üzerinde baskındır. Onun, her bir karakterin yaşamına gizli ve dolaylı ama aynı zamanda olumsuz ve kasıtlı bir etkisi vardır. Bir tarafta başarılı, entelektüel, alanına hâkim ve geleceği parlak akademisyen Rowan diğer tarafta da Londra’da cinsel hazlarının peşinde koşan, erkek düşkünü, yalancı, farklı rollere kolayca bürünebilen, toplumsal sorumluluk ve merhametten yoksun, kısacası insani değerlerin yozlaştığı bir Rowan vardır. Rowan’ın bu ikinci ama asıl kişiliği, Cambridge’den daha çok Londra’da depreşir ve Londra gibi aydınlığın yarattığı korkunç karanlığın temsilcisidir. Ackroyd, bu sıradışı tiplemesi ile toplumda yer edinmiş üniversite ve akademisyen bakışını adeta yıkar ve onun yerine açık hava hapishanelerine benzettiği bir üniversiteyi ve bilgiyi vampirce emen, kendi haz ve doyumu için her şeyi yapa(bile)n bir tiplemeyi koyar. Edebiyatın alışkanlık kırma işlevini ustaca kullanan Ackroyd, günümüz akademisyen kimliğini farklı uç noktalara çekerek sorgular ve kurmaca yoluyla insanların gözündeki saygın ve imrenilen akademisyen algısını derinden sarsmaktadır. Anahtar Kelimeler

Anahtar Kelimeler: