Özet:

Amaç: Alt üriner sistem semptomları, erektil disfonksiyon gibi klinik bulguların testosteron ile ilişkisi ve testosteron replasman tedavisinin klinik ve biyokimyasal parametrelere olan etkisinin araştırılması. Gereç ve Yöntem: 24 aylık bir zaman diliminde Fırat Üniversitesi Hastanesi Üroloji polikliniğine erektil disfonksiyon ve libido azalması nedeniyle başvuran ve serum total testosteron seviyesi 319 ng/dl'nin altında olan 32 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Hastalara AMS-SF (Yaşlanan Erkek Semptom Skoru Formu), IIEF (Uluslararası Erektil Fonksiyon İndeksi) formu, IPSS (Uluslararası Prostat Semptom Skorlaması) formundan oluşan ölçekler doldurtuldu. Hastaların erektil fonksiyon ve libido düşüklüğü ile ilgili rutin laboratuar testleri olan; luteinizan hormon (LH), prolaktin (PRL), progesteron (PG), total testosteron (TT), seks hormon bağlayıcı globulin (SHBG), dehidroepiandrostenedion-sülfat (DHEA-S) ve albumin değerleri ve lipit profili ölçüldü, TT, SHBG ve albümin değerleri baz alınarak serbest testosteron (ST) ve testosteron bioyararlanımı (Biot) hesaplandı. Bulgular: Yaş ile IPSS (p=0.0383) ve SHBG (p=0.04) arasında pozitif yönde Qmax (p=0.002), Qave (p=0.001), ve Biot (p=0.028) arasında negatif yönde istatiksel olarak anlamlı bir ilişki gözlendi. Testosteron replasman tedavisi öncesi ve sonrası IIEF ile Qave (p=0.008), Qmax (p=0.042) değerleri arasında pozitif AMS, PMR (p=0.01), ve LH (p=0.023), değerleri arasında da negatif istatiksel olarak anlamlı bir ilişki saptandı. IIEF skorları ile ST (p=0.024), ve Biot (p=0.043) arasında olumlu yönde anlamlı bir ilişki saptandı. Sonuç: Veriler yaşlanmayla birlikte gerek leydig hücre sayı ve fonksiyonunda azalma, gerek testosteronun diurnal paterninin kaybolması nedeniyle sekonder hipogonadizm geliştiğini, bu semptomların IIEF, AMS ve IPSS ile değerlendirilebileceğini ve testosteron replasman tedavisi ile bazı semptomların anlamlı olarak gerileyebileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: