Abstract:

Amaç: Koronavirüs hastalığı-2019’un [coronavirus disease-2019 (COVID-19)] kemik komplikasyonlarından avasküler nekroz (AVN) hakkında çok az güncel bilgi bulunmaktadır. Tedavide hayat kurtarıcı kabul edilen steroid tedavisine ek olarak kritik hastalık ve virüs kaynaklı artan koagülasyon AVN gelişimine katkıda bulunabilir. Çalışmamızda 2020-2022 yılları arasında AVN tanısı alan hastaları, geçirilmiş COVID-19 enfeksiyonu yönünden retrospektif taramayı hedefledik. Gereç ve Yöntemler: Çalışma 2020-2022 tarihlerinde radyolojik olarak (manyetik rezonans görüntüleme) AVN tanısı alan 41 olgu ile gerçekleştirilmiştir. Hastalar yaş, cinsiyet, ek hastalık varlığı, COVID-19 geçirip geçirmeme, hastane yatışı, yoğun bakım gereksinimi, akciğer tutulumu, COVID-19 enfeksiyonu sürecinde kullanılan ilaçlar, COVID-19 geçirme tarihi ve AVN tanı alma süresi arasında geçen süre ile değerlendirildi. Bulgular: Olguların %34,1’i (n=14) kadın, %65,9’u (n=27) erkek idi. Olguların %41,5’i (n=17) COVID-19 hastalığı geçirmiş, %58,5’i (n=24) ise hastalık geçirmemişti. COVID-19 geçirenlerin %35,3’ünde hastane yatışı, %9’unda yoğun bakım ihtiyacı, %41,2’sinde pulmoner tutulum, %35,3’ünde ilaç kullanımı saptanmıştır. Dokuz (%52,9) hasta COVID-19 enfeksiyonu sonrası AVN tanısı almış ve bu 2 durum arası geçen ortalama süre ise 4,78±1,92 hafta olarak saptanmıştır. Tüm hasta grubumuzda COVID-19 geçiren ve geçirmeyenler arasında incelenen parametrelerde farklılık saptanmamıştır. COVID-19 geçiren hasta grubunda, AVN tanısını COVID-19 öncesi ve sonrasında alanlar arasında incelenen parametrelerde, kortikosteroid kullanımı ve akciğer tutulumu açısından anlamlı farklılık saptanmıştır (p<0,001). Sonuç: COVID-19 enfeksiyonu sonrası AVN gelişimi tahmin edilenden daha kısa sürede gelişebilir. Özellikle pulmoner tutulumu olan ve kortikosteroid kullanan hastalarda AVN ayırıcı tanıda akılda tutmalıdır.

Keywords: