Özet:

Eko köyler kırsal kesim turizminin bir uygulama alanı olmaktadır. Geleneksel köy hayatını da yaşama katan tatil güzergahlarının tercihi haline gelmektedir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC), Devletin taraf olarak 2004’teki Karpaz Yarımadasında emirname kararlarıyla başlattığı eko köy turizm hareketlerinin, sürdürülebilirlik kapsamında bir planlama yaklaşımı ile Kıbrıs Adasında uygulanmasının yararlı olacağı düşünülmektedir. Devletin bu kararlarına katkı sağlamak üzere, çekirdek köylerin turizme kazandırılması için sürdürülebilirlik kavramı cerçecesinde bir çalışma geliştirilmiştir. Çalışmada, çevre sorunları, sürdürülebilir gelişme ve çevresel sürdürülebilirlik tartışılarak eko turizm ve eko köy, içerik olarak ele alınmış, turizme kazandırılacak çekirdek köyün kapsamı açıklanmıştır. Çekirdek köylerin sürdürülebilirliği için bir kavramsal çerçeve oluşturularak sürdürülebilir eko turizm bağlamında planlama ilkeleri ortaya konmuştur. Eko köylerin sürdürülebilir olmasına yönelik, Wheeler’in sürdürülebilirlik planlamaya yönelik ortaya koyduğu 9 temel çalışma alanı olan; a. Kompakt, dengeli arazi kullanımı, b. Araç kullanımı ve kolay erişim, c. Kaynakların akılcı kullanımı, atıkların azaltılması, çevre kirliliğinin önlenmesi, d. Doğal sistemlerin restorasyonu, e. İyi konut ve yaşam çevresi, f. Sağlıklı sosyal ekoloji, g. Sürdürülebilir ekonomi, h. Halk katılımı, i. Yerel kültür ve toplumsal değerlerin korunması, kavramsal çerçeveleri kullanılarak bir model uluşturulmuştur. Bu model çerçevesinde eko turizm uygulaması için devlet tarafından pilot köy olarak seçilen Büyükkonuktaki oluşumlar irdelenmektedir.

Anahtar Kelimeler: