Abstract:

Amaç: Çalışmanın birincil amacı, özellikle nadir görülen heterolog aşı şeması için 3. doz aşıların yan etkilerinin sıklığını ve dağılımını değerlendirmektir. İkincil amaç ise sağlık çalışanlarının rapel COVID-19 aşılama tercihlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesidir. Gereç ve Yöntemler: Bu tek merkezli, retrospektif tanımlayıcı çalışma, çevrimiçi anket aracılığıyla, 1058 sağlık çalışanı ile yürütülmüştür. Bu çalışmada 3. doz COVID-19 aşısı tercihleri, tercihi etkileyen faktörler ve 3. COVID-19 aşısı ile gelişen yan etkiler sorgulanmış analiz edilmiştir. Bulgular: Katılımcıların %87'si (n=921) 3. rapel COVID-19 aşısı oldu. Bunların %82,4'ü (n=759) Pfizer/BioNTech ve %17,6'sı (n=162) CoronaVac/Sinovac ile aşılandı. 3. doz aşı seçimini etkileyen en yaygın faktörler hekim/sağlık çalışanlarının önerileri (%53,4; n=492), bilimsel yayınlar (%42,7; n=393) ve Sağlık Bakanlığı tavsiyeleridir (%41,6; n=383). Pfizer/BioNTech ile aşılanan 759 kişiden %83'ünde (n=630), CoronaVac/Sinovac ile aşılanan 162 sağlık çalışanının %59'unda (n=96) aşı sonrası yan etki gelişti (p<0.001). En sık görülen yan etki kas-eklem ağrısı (%49,2) olup, en sık aşılamadan sonraki ilk 48 saatte (%36) ortaya çıktı. Aşılamadan sonraki 2-7. gün ve 7-28. gün en sık bildirilen yan etkiler sırasıyla kas-eklem ağrısı (%11,6) ve yorgunluktu (%1,6). Pfizer/BioNTech aşısı yaptıranlarda CoronaVac/Sinovac aşısı yaptıranlara göre yorgunluk, baş ağrısı, kas-eklem ağrısı, enjeksiyon yerinde lokal reaksiyon, ateş ve lenfadenopati yan etkileri daha sık görüldü. Sonuç: Sonuçta, daha sık yan etki gelişimi ile ilişkili olmakla birlikte, mRNA aşıları sağlık çalışanları tarafından daha fazla tercih edilmektedir. Aşı olma kararı ve aşı tercihleri konusunda en değerli kaynakların doktor/sağlık çalışanı tavsiyeleri ve bilimsel yayınlar olduğu görülmüştür.