Özet:

Akıl ve değer insanların davranışlarını ve kararlarını düzenleyici ve yönlendirici bir özelliğe sahiptir. Bu bağlamda araştırmada karar ve davranışlara yön veren unsur olarak değerlere ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması çerçevesinde yürütülmüştür. Araştırma amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi ile belirlenen eğitim fakültesi sosyal bilgiler eğitimi anabilim dalında öğrenim gören 45 öğretmen adayı üzerinde gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında açık uçlu dört sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel analizden yararlanılmıştır. Öğretmen adayları karar verirken veya bir davranışı sergilerken sırasıyla; değer, akıl ve her ikisinin  (değer-akıl) etkili olduğu yönünde görüş bildirmişlerdir. Kararlar ve davranışlara etki eden; saygı, doğruluk, hoşgörü, adil olma, vatanseverlik, sevgi, yardımseverlik, merhamet ve sorumluluk değerleri olduğu tespit edilmiştir. Değerlerle-akılla ters düşme durumunda en fazla ikilimde kalınırken tercih değer yönünde daha fazladır. Toplumda karar verirken veya bir davranışı sergilerken değerlerin ön planda olduğu tespit edilirken aklında önemli bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: