Atıf Sayısı
1
Görüntüleme
27
İndirme
4
Bu makalede 16. yüzyıl Osmanlı tarihinin meşhur siyasi figürlerinden Kapu Ağası Gazanfer Ağa’nın (öl. 1603) İstanbul’da kurduğu medresesinin açılışı ve ilk müderrisinin atanmasıyla ilgili olarak Şehnâmeci Seyyid Lokman’ın kaleme aldığı manzume yeni bir nüshası eşliğinde incelenmektedir. İlk kez Meserret Diriöz tarafından 1978 yılında ilim dünyasına tanıtılmış söz konusu manzume, bugüne kadar birçok araştırmacı tarafından Diriöz’ün çalışmalarına ve incelediği tek nüshaya referansla kullanılagelmiş fakat ne herhangi başka bir müstakil çalışmaya konu olmuş ne de tam metin olarak yayımlanmıştır. Seyyid Lokman’ın ikinci bir nüshasını bulduğumuz bu eseri oldukça zengin bir içeriğe sahiptir. Manzumede bilhassa Gazanfer Ağa’nın kişiliği ve baniliği ile devrin padişahı III. Murad (1574-1595), devlet erkânı ve ulemasıyla olan ilişkilerine dair birçok kıssa mevcuttur. Kezâ Osmanlı-Safevî (1578-1590) savaşının hemen ardından açılmış bu medresesine ilk müderrisi olarak Seyfîzâde Ahmed Efendi’nin nasıl atandığı, bu atamanın ardından medresede verilmiş ilk dersler ile bu vesilelerle düzenlenmiş törenler ve ziyafetler hakkında dönemin diğer kaynaklarında rastlanmayan pek çok ayrıntı yer almaktadır. Bu bakımdan makalemizin temel amacı, bu önemli ve nadir tarihsel kaynağın ikinci nüshası üzerinden yeni bir değerlendirmesini yapmak ve transkripsiyonlu tam metnini sunmaktır. Çalışmamızda Diriöz’ün kullandığı Süleymaniye Kütüphanesi Ayasofya 4787/1 numaradaki nüsha ile tarafımızca tespit edilen Süleymaniye Kütüphanesi Esad Efendi 3376 numaradaki yeni nüsha karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmanın sonucunda Esad Efendi nüshasının Ayasofya nüshasından ayrışan bazı özellikleri olduğu, en önemlisi Seyyid Lokman’ın manzumesinin tam metnini kapsadığı ortaya çıkmıştır. Çalışmamızın geri kalan kısmında bu yeni nüshanın üzerinden manzumenin geniş bir özeti verilerek Latin harflerine aktarılmış biçimi de makaleye eklenmiştir.
This article examines the newly found manuscript copy of a manzume (poetic composition) by Seyyid Lokman written on the occasion of the opening of a madrasa in Istanbul by Kapu Ağası Gazanfer Agha (d. 1603), a prominent political figure in 16th-century Ottoman history. Lokman’s work was first introduced to the scholarly community by Müserret Diriöz in 1978. Since then, this work has been utilized by numerous researchers in reference to Diriöz’s studies which were based on a single copy, but it has neither been subject to any other individual study, nor published in full transcription. Lokman’s composition is rich in content. In his work, there are several details which are not found in other contemporary sources, especially regarding the personality and architectural sponsorship of Gazanfer Agha; his relations with the sultan of the time, Murad III (r. 1574-1595), as well as the statesmen and ulama of that era; the appointment of Seyfîzâde Ahmed Efendi as the first instructor to his madrasa, which was opened immediately following the long Ottoman-Safavid War of 1578-1590; and the first lectures delievered in the new madrasa and the ceremonies and feasts organized upon this appointment. The chief goal of this article is to reevaluate this important historical source based on its second copy and provide a full transcription. Accordingly, we have compared the Süleymaniye Library Ayasofya 4787/1 copy utilized by Diriöz, and the Süleymaniye Kütüphanesi Esad Efendi 3376 copy which we have identified as the second copy. The result of this comparision reveals that the Esad Efendi copy differs in certain respects from the Ayasofya copy, most importantly in that it includes the full text of Lokman’s work. In the remaining parts of our article, we give a summary of this work based on its second copy, and provide the text’s transcription in Latin alphabet as an addendum.
Alan : İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
