Özet:

Devam eden orman endüstri gelişiminin, yapısal odunun tüketiminin ve talebin artması nedeni ile hızlı büyüyen ağaçların plantasyonları endüstriyel odun hammaddesinin sürdürülebilirliği için önemli hale gelmektedir. Bu çalışmada, plantasyonda ve doğal yetişen kızılağaçlarda radyal yönde ki yıllık halka genişliği ve lif boyutlarındaki değişimi belirlemek amaçlanmıştır. Trabzon’dan Meryemana-Yeniköy bölgesinden üç adet plantasyon ağaçları, Maçka-Yüzüncüyıl bölgesinden üç adet doğal ağaçlar kesilmiştir. Göğüs yüksekliğinden bir adet disk çıkarılarak güney ve kuzey yönleri belirlenmiştir. Lif boyutları için odun blokları radyal yönde üç kısımdan (öze yakın, orta ve kabuğa yakın) alınmıştır. İstatistiksel değerlendirme % 5 güven aralığında ANOVA ile değerlendirilmiştir. Plantasyonda yetişen kızılağaçlarda ortalama yıllık halka genişliği 4.08 mm, doğal yetişenlerde. 1. 86 mm’dir. Plantasyonda ve doğal yetişen kızılağaçların yıllık halka genişlikleri arasında istatistikî olarak anlamlı fark görülmüştür. Lif boyutları açısından iç, orta ve dış kısımlar arasında anlamlı farklılık vardır. Doğal ve plantasyonda yetişen kızılağaç odunu için ortalama lif uzunluğu sırası ile; 1115.1 and 1119.43 µm; lif çapı 27.27 and 26.46 µm; lümen genişliği 18.68 and 17.32 µm ve çift çeper kalınlığı ise 8.59 and 9.14 µm’dir. Lif uzunluğu, lif çapı ve çift çeper kalınlığı doğal ve plantasyonda yetişen kızılağaç odunu için yaş ile birlikte artmış, bununla birlikte doğal yetişen kızılağaçlarda lif lümen çapı yaş ile birlikte düşmüştür. Bu çalışma sonucu plantasyonda ve doğal yetişen kızılağaçların yıllık halka genişlikleri ve lif özellikleri arasındaki farkı anlamayı sağlamış ve diğer odun özelliklerinin belirlenmesi teşvik edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: