Özet:

Araştırma, kurutma yöntemleri (gölgede ve güneşte kurutma), depolama koşulları (oda sıcaklığı ve +4 o C) ve depolama süresinin (12 ay) lavander (Lavandula angustifolia cv. Raya) ve lavandin (Lavandula x intermedia cv. Super) çeşitlerinin uçucu yağ oranı ve bileşenlerine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Tam çiçeklenme döneminde hasat edilen lavantanın taze saplı ve kuru sapsız çiçek uçucu yağ oranları Clevenger cihazında su distilasyonu yöntemiyle ve uçucu yağ bileşenleri GC/MS cihazında belirlenmiştir. Araştırmada kurutma yöntemi, depolama koşulu, depolama süresi ve kurutma yöntemi x depolama koşulu x depolama süresi interaksiyonunun lavantanın uçucu yağ oranına etkisi istatistiksel olarak p<0.01 düzeyinde önemli olmuştur. Her iki çeşitte de gölgede kurutma yönteminde güneşte kurutmadan, +4 o C’de depolanan örnekler oda sıcaklığında depolanan örneklerden daha yüksek uçucu yağ oranına sahip olmuştur. Depolama süresi bakımından iki çeşitte de en yüksek uçucu yağ oranı kontrolden elde edilmiş, depolama süresi uzadıkça uçucu yağ oranlarında önemli ölçüde kayıpların olduğu gözlenmiştir. Kurutma yöntemi x depolama koşulu x depolama süresi interaksiyonunda her iki çeşidin uçucu yağ oranı en yüksek gölgede kurutulan ve +4 o C’de depolamanın birinci ayında (sırasıyla % 5.29 ve % 10.0), en düşük güneşte kurutulan ve oda sıcaklığında depolamanın 12. ayında (sırasıyla % 0.50 ve % 5.40) elde edilmiştir. Lavender ve lavandin çeşitlerinin uçucu yağ bileşenlerinin oranları kurutma yöntemleri, depolama koşulları ve depolama süresine göre önemli ölçüde değişmiştir. Raya çeşidinde her iki kurutma yöntemi ve depolama koşulunda da depolama süresince linalool oranı azalırken, linalil asetat oranı artmıştır. Super çeşidinde gölgede kurutmada her iki depolama koşulunda linalool oranı artarken, linalil asetat oranı azalmış, güneşte kurutmada ise linalool oranı azalırken, linalil asetat oranı +4 o C’de artmıştır.

Anahtar Kelimeler: