Abstract:

Hannah Arendt’in ilk dönem eserlerinden biri olan Rahel Varnhagen, Arendt üzerine yapılan çalışmalarda genellikle Arendt’in geç dönem siyasi yazılarından farklı ve ayrıksı bir yere sahip olarak değerlendirilir. Fakat bu biyografik eser aynı zamanda Arendt’in çalışmalarının vazgeçilmez unsurlarından biri olarak gözüken kamusal-özel dikotomisine meydan okumaktadır. Bu makale, biyografide, yer yer parvenu (irtifaperver) yer yer ise parya olarak sınıflandırılan Rahel’in bu deneyiminin, Arendt’in siyaset kuramındaki kamusal veya özel kavramları için yeni bir okuma olanağı yarattığını iddia etmektedir. Bunun da ötesinde, Rahel hem metin olarak hem de birey olarak bahsi geçen ikiliği muğlak hale getirmektedir. Bu ayrıksı çalışmanın ortaya koyduğu muğlaklık, Arendt’in diğer çalışmalarında baskın olduğu iddia edilen kamusal-özel dikotomisini sorgulamamızı sağlamaktadır. Rahel’de siyasi olan, kamusal ve özel olanın keskin bir biçimde ayrıldığı bir bağlamda değil; toplumsal olan olarak adlandırılan ve Arendt’in kuramında kamusal ve özelin arasında kalmış bir alan olarak kavramsallaştırılan on sekizinci yüzyıl salon kültüründe ortaya çıkmaktadır. Arendt’in siyaset kuramında siyasi aktör ve onların eylemlerine zarar vermeyen bir toplumsal olana işaret etmek, bizi negatiften ziyade, olumlanan bir toplumsal kavramı ile baş başa bırakmaktadır. Böyle bir okuma, Arendt’in çalışmalarında toplumsal alana tekabül ettiği için siyasi alanın dışında kalan kavram ve olguların yine Arendt’in çizdiği kuramsal çerçeve içerisinde yeniden değerlendirilmesine yol açacaktır.

Keywords: