Özet:

1961'de Almanya ile yapılan işgücü anlaşması ile başlayan Türkiye'den Avrupa'ya göç süreci, sonraki yıllarda gerek yasal yollardan, gerekse yasa dışı yollardan günümüze kadar devam etmiştir. Türkiye kökenliler Almanya'da ülke nüfusunun yüzde 3,2'sini (2 milyon 640 bin) oluştururken, İngiltere'dekiler ise en iyimser rakamlara göre nüfusun ancak binde 5'ini (tahmini 300 bin) oluşturmaktadır. Temel olarak Almanya'ya göç, yasal, kitlesel ve gönüllülük esasına dayalı iken, İngiltere'ye göç, yasadışı, bireysel ve zorunlu göç özelliklerini taşımaktadır. Yapılan alan araştırmaları, göç tipolojilerinin Almanya ve İngiltere'deki Türk toplumlarının kültürel kimlik algılamalarını etkiyen önemli bir faktör olduğunu ortaya koymaktadır. Türkiye kaynaklı dış göçün, oluş tarihi, süresi, zorunlu veya gönüllü olması, yoğunluğu, hukuki boyutu gibi tipolojik faktörleri, iki farklı diyasporada oluşan Türk toplumlarının da daha farklı yapılanmasına yol açmıştır.

Anahtar Kelimeler: