Özet:

Günümüzde yüksek performanslı lifler ısıya, aleve, kimyasallara, kesme ve delinmelere karşı dayanım; itfaiyeciler, askeriye ve sanayi için koruyucu giysiler ve eldivenler gibi teknik alanlarda kullanılmaktadır. Bu çalışmada koruyucu tekstillerin geliştirilmesinde kullanılabilecek bazı teknik özlü iplikler üç farklı öz/manto oranında yüksek performanslı lifler kullanılarak ring iplik makinesinde üretilmiştir. Özlü ipliklerin üretiminde manto lifi olarak kesikli para-aramid, meta-aramid ve PES Trevira® (güç tutuşur özellikli) lifleri; öz kısmında ise aynı incelikte (110 dtex) E-cam, PES Trevira®, PA HT, PP, PES HT, Technora® T240 and Dyneema® SK75 filamentleri kullanılmıştır. Üretilen ipliklere uygulanan mukavemet testleri sonucunda özün, mantonun ve öz/manto oranının mukavemet özelliklerine etkisi istatistiksel olarak incelenmiştir. Sonuçlar göstermiştir ki; öz ve mantoda kullanılan lif tipine ve farklı öz/manto oranlarına göre özlü ipliklerin mukavemet özellikleri farklı eğilimler göstermektedir. Mukavemet açısından en yüksek değerler paraaramid mantolu özlü ipliklerde görülmüş olup bunu PES Trevira® ve meta-aramid mantolu özlü iplikler izlemiştir. Uzama özellikleri bakımından ise bu sıralamanın tam tersi bir durum görülmüştür. En yüksek mukavemet değerleri Dyneema® ve Technora® özlü ipliklerde, en düşük değerler ise PES-Trevira® özlü ipliklerde ölçülmüştür. En yüksek uzama değerleri PP filamentlerle üretilmiş özlü ipliklerde gözlenmiştir

Anahtar Kelimeler: