Abstract:

Bu araştırmanın amacı, Avusturya ve Türkiye’deki ortaokullarda demokrasi eğitimi içeriğinin öğretmen görüşleriyle yeterliliğini belirleyip, karşılaştırabilmektir. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması temelli yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Diyarbakır il merkezinde yer alan ortaokullarda görev yapan Sosyal Bilgiler öğretmenleri ile Viyana şehir merkezinde yer alan ortaokullarda görev yapan, toplam 100 Tarih ve Sosyal Bilgiler öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmada, çalışma grubunun seçilmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Çalışma grubunu oluşturan Türkiye ve Avusturya’daki tarih ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin demokrasi eğitimine ilişkin, görüşlerini belirlemek amacıyla 5 sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen verilere göre Türkiye ve Avusturya’daki öğretmenlerinin demokrasi kavramına ilişkin algıları birbirinden farklı olsa da genelindeki algılarının “ifade özgürlüğü” ekseninde birleştikleri sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca Türkiye’de ortaokullarda yer alan öğretim programlarında demokrasi eğitimini temele alan kazanımların öğretmenler tarafından yetersiz bulunduğu, Avusturya’da ortaokullarda hazırlanıp uygulanan öğretim programlarında demokrasi eğitimini temele alan kazanımların öğretmenler tarafından yeterli bulunduğu belirlenmiştir. Avusturya’da ortaokullarda demokrasi eğitimine yönelik kazanımların, değerlerin daha çok sosyal öğrenme kuramına dayalı olarak öğrenciye aktarılmaktadır. Türkiye’de demokrasi eğitimine yönelik olarak öğrenciye aktarılması gereken nitelikleri aktarmada öğretmenlerin yeterlilik olarak eksiklikleri olmasına rağmen Avusturya’da böyle bir durumun çok fazla olmadığı tespit edilmiştir. Türkiye’de demokrasi eğitiminin daha çok değerlere, Avusturya’da ise bilgiye yönelik olduğu belirlenmiştir.

Keywords: