Views
8
Downloands
2
İslâm tarihinde hicrî ilk asırlardan itibaren çeşitli ilimlere dair bilgilerin tedvin edilmeye başlandığı görülmektedir. Kuşkusuz bu teliflerin belli bir amaca matuf olduğu söylenebilir. Genellikle Kur’an’a dair ilk eserlerin Kur’an’ın doğru anlaşılmasını amaçlayan sözlük tarzı çalışmalar olduğu görülmektedir. Garîbu’l-Kur’an, İ‘râbu’l-Kur’an, Mecâzu’l-Kur’an vb. eserler bu türe örnek olarak verilebilir. Hicrî 2. yüzyılda telif edilen eserlerde görülmese de hicrî 3. yüzyıldan itibaren yazılan eserlerde müelliflerin eserlerini telif gayelerine, onu yazmaya sevk eden amillere, eserinin içeriğine ve kullandığı kaynaklara dair bazı bilgilere, eserin başında mukaddime şeklinde yer verdikleri görülmektedir. Bu açıdan mukaddimeler son derece büyük bir önemi haiz olmuştur. Müellifin okuyucuyu hazırlayıcı mahiyette aktardığı bilgiler bazen büyük hacimlere ulaştığından müstakil eser olarak telakki edilenleri de olmuştur. Gerek rivayet gerekse de dirayet tefsir mukaddimeleri incelendiğinde genellikle müellifin etrafında yer alan ilim adamlarının veya talebelerinin müellifi bir tefsir telif etmeye teşvik ettiği anlaşılmaktadır. Bunun yanı sıra müellifin yararlandığı kaynakları zikrettiği de gözden kaçmamaktadır. İşârî tefsir mukaddimelerinde ise yukarıda zikredilen saiklerin yanında, mutasavvıfın kalbine doğan bir bilginin veya bazen de görülen bir rüyanın bir tefsir telifinde önemli bir rol oynadığı görülmektedir. Bu çalışmada ilk dönem işârî tefsir mukaddimeleri incelenmiş, söz konusu işârî tefsir mukaddimelerinin, rivayet ve dirayet tefsir mukaddimelerinden ayrılan özelliklerine değinilmiş, ayrıca bu mukaddimelerde dile getirilen hususlar ile eserin muhtevası arasında uyum olup olmadığı değerlendirmeye tabii tutulmuştur.
It is seen in the history of Islam that the information about various sciences has been started to be collected and composed since Hijri first century. Without doubt, it is possible to say that these writings have a specific aim. It is generally seen that the first works about the Qur’an are of lexicon type aiming at comprehending the Qur’an correctly. The works such as Garîbu’l-Qur’an, I’râbu’l- Qur’an, Mecâzu’l-Qur’an etc. can be given as examples of the genre. Although it cannot be seen in the works written in Hijri II century, it is seen that the authors have given place the aim of their works and the reasons that directed them to write them, and the content of the work and some information about the references they used at the beginning of the works as prefaces in the works written since Hijri III century. So, prefaces have been of importance in this respect. Since the information conveyed by the author in a preparatory way sometimes reached so large volumes that they were considered as stand-alone works. When both the narration and the logical-rational tafsir prefaces are examined, it is understood that the scholars or students around the author generally encouraged the author to write a tafsir. In addition, it is not overlooked that the author mentions the sources he used. In Ishari tafsir prefaces, in addition to the motives mentioned above, it is seen that knowledge born into the heart of the Sufi or sometimes his dream played an important role in composing a tafsir. In this study, the first period of ishari tafsir prefaces were examined, the features of these prefaces that differ from the narration and logical-rational tafsir prefaces were mentioned, and it was also evaluated whether there was a harmony between the issues expressed in these prefaces and the content of the work.
Field : Eğitim Bilimleri; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
