Özet:

İlkel insan topluluklarının evreni, dünyayı ve tabiat olaylarını olağanüstü varlıklar aracılığı ile anlattığı hikâyeler olan mitler, ilkel medeniyetlerin ilk kutsal inanışları, ilk bilimsel ve sanatsal yaklaşımlarını barındırır. İçerisinde kutsal hikâyeler ve törenler barındıran mitler; insanlığın ilk çağlarında oluşup değişik kılıklara bürünerek modern hayata dâhil olur. Günümüzde neden yapıldığı bilinmeyen birçok uygulama ise mit dünyasından izler taşır. Evrenin kökenine ilişkin fikirlerle mitolojik metinlerde; özellikle kozmogonik mitlerde karşılaşmaktayız. İlkçağ filozoflarının ilk ilke (arkhe) olarak kabul ettikleri su, ateş, hava, toprak; kâinatı, varlık türlerini ve insanın kökenini temsil eden temel ögelerdir. Bu dört unsur, felsefeden psikolojiye, tıptan tasavvufa, edebiyattan din bilimlerine pek çok alanda karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada insan ve diğer canlıların temel ögesi olan dört unsurun İbn-i Sina’dan hekimliğe, mitolojiden tasavvufa insan ve insan mizacına olan etkisi karşılaştırmalı olarak incelenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: