Özet:

Bilim, teknolojideki gelişmeler, iletişimin hızı ve küreselleşmenin getirdiği olumlu-olumsuz yenilikler bireyin uyum sağlamada düşünme ve üst düzey düşünme becerilerini kullanmasını zorunlu kılmaktadır. Bunun için dünya ülkeleri gibi Türkiye de eğitim-öğretim programlarını yenilemekte ve güncellemektedir. 2018 Türkçe Dersi Öğretim Programı da “Türkiye Yeterlilik Çerçevesi” bağlamında güncellenmiştir. Bu araştırma, dört temel dil becerisi alanındaki kazanımların yönelik olduğu üst düzey düşünme becerilerini tespit etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini 2018 2018 Türkçe Dersi Öğretim Programı’ndaki tüm kazanımlar oluştururken örneklemini amaçlı örneklem yolu ile seçilmiş 4-8. Sınıflara ait temel dil becerileri kazanımları oluşturmaktadır. Ortaokula yönelik yapılan bu çalışmada 4. sınıf kazanımlarına da yer verilmesinin sebebi ilkokul ve ortaokul arasında bir bütünlük olma durumunu ortaya koymaktır. Nitel araştırma yöntemin göre gerçekleştirilen çalışmada veri toplama yöntemi olarak doküman incelemesi tercih edilmiştir. Araştırmanın güvenirliğini sağlamak amacıyla kodlayıcılar arası güvenilirlik kullanılmış ve % 90 oranında anlaşma sağlanmıştır. Toplanan veriler, betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak eleştirel düşünme ve yansıtıcı düşünme acısından engin bir içerik belirlenirken yaratıcı düşünmeyle ilgili kazanımların az, problem çözme ile ilgili olan kazanımlarınsa çok az olduğu tespit edilmiştir. Kazanımlara üst düzey düşünme becerilerinin dağılımı da anlama ve anlatma becerileri açısından yine farklılık göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: