Özet:

Bu araştırmada Avrupa Birliği (AB) üyesi 28 ülke ile aday konumunda olan Türkiye’nin turizm açısından gelişmişlik sıralaması ve sınıflaması temel bileşenler analizi ve kümeleme analizi kullanılarak yapılmıştır. Onbir tane turizm değişkeni kullanılarak, temel bileşenler analiziyle söz konusu ülkelerin gelişmişlik sıralaması yapılmış ve ülkeler için endeks değerleri elde edilmiştir. Birinci temel bileşen skoruna göre ilk 10 ülkenin turizm gelişmişlik endeksi diğer ülkelerden oldukça farklıdır. Bu ülkeler Hırvatistan, Yunanistan, Portekiz, Malta, İspanya, Bulgaristan, Estonya, Kıbrıs Rum Kesimi ve Avusturya olarak belirlenmiştir. İkinci temel bileşen skoruna göre turizm gelişmişlik endeksi bakımından ilk 10 ülke, Lüksemburg, Macaristan, Letonya, Kıbrıs Rum Kesimi, Çekya, Avusturya, Yunanistan, İspanya, Slovenya ve Hırvatistan olarak belirlenmiştir. Kümeleme Analizi sonuçlarına göre ise, k ortalamalar tekniği kullanıldığında ve küme sayısı 2 olması durumunda, Almanya, Fransa, İspanya, İngiltere ve Türkiye bir kümede toplanırken, kalan 24 AB üyesi ülke diğer bir kümede toplanmış olduğu görülmektedir. Küme sayısı 3 olması durumunda, Fransa, İtalya, İspanya, İngiltere ve Türkiye bir kümede, Almanya bir kümede, kalan 23 AB üyesi ülke diğer bir kümede yer aldığı belirlenmiştir. Küme sayısı 4 olduğunda ise, Avusturya, Çekya, Yunanistan, Macaristan, Hollanda, Portekiz, Romanya ve İsveç bir kümede, Almanya bir kümede, Fransa, İtalya, İspanya, İngiltere ve Türkiye bir kümede, diğer bir kümeyi ise 15 AB üyesi ülkenin oluşturduğu ifade edilebilir. Tek bağlantı ve tam bağlantı kümeleme teknikleri uygulanarak benzer bulgular elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: